Bilgili Denetim Denetim Güven İster
1- GİRİŞ
Mali tatil uygulaması, 28.03.2007 tarih ve 26476 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5604 Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun ile yürürlüğe girmiş olup, söz konusu kanunun uygulamasına ilişin olarak 30.06.2007 tarihinde 1 sıra no.lu Mali Tatil Uygulaması Hakkında Genel Tebliğ yayınlanmıştır.
Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun’a göre, mali tatil süresi, her yılın Temmuz ayının birinde başlayıp, yirmisinde (yirmisi dahil) sona ermektedir. Haziran ayının son gününün tatil günü olması halinde, mali tatil, temmuz ayının ilk iş gününü takip eden günden başlayacaktır. Buna göre, mali tatil süresi genel olarak 20 gündür. Ancak, Haziran ayının son gününün tatile rastlaması halinde bu süre 20 günden kısa olabilir. Kanunun ilk kez uygulandığı 2007 yılı Haziran ayının son günü Cumartesiye rastladığından, 2007 yılı mali tatil, ilk işgünü olan 2 Temmuz’u izleyen 3 Temmuz günü başlamış ve 20 Temmuz akşamı sona ermiştir. Bu düzenlemenin amacı, Haziran ayının son günü yapılması gereken vergi ve sosyal güvenlik prim ödemelerinin ertelenmesini önlemektir.
Mali tatil 2009 yılında, 1 Temmuz Çarşamba günü başlayıp, 20 Temmuz Pazartesi günü sona erecektir.
Bu yazımızda, 5604 sayılı Kanun ve bu kanunla ilgili olarak yayınlanan 1 sıra no.lu Genel Tebliğ esas alınarak, vergi hukukumuzda mali tatil uygulaması, söz konusu tebliğde yer alan örnekler 2009 yılına uyarlanarak, 2009 yılı için mali tatil uygulaması anlatılmaya çalışılacaktır.
2-Mali Tatilin Uygulanacağı Tarihler
5604 sayılı Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun’a göre, mali tatil süresi, her yılın Temmuz ayının birinde başlayıp, yirmisinde (yirmisi dahil) sona ermektedir. Haziran ayının son gününün tatil günü olması halinde, mali tatil, temmuz ayının ilk iş gününü takip eden günden başlayacaktır. Buna göre, mali tatil süresi genel olarak 20 gündür. Ancak, Haziran ayının son gününün tatile rastlaması halinde bu süre 20 günden kısa olabilir. Kanunun ilk kez uygulandığı 2007 yılı Haziran ayının son günü Cumartesiye rastladığından, 2007 yılı mali tatil, ilk işgünü olan 2 Temmuz’u izleyen 3 Temmuz günü başlamış ve 20 Temmuz akşamı sona ermiştir. Bu düzenlemenin amacı, Haziran ayının son günü yapılması gereken vergi ve sosyal güvenlik prim ödemelerinin ertelenmesini önlemektir.
Mali tatil 2009 yılında, 1 Temmuz Çarşamba günü başlayıp, 20 Temmuz Pazartesi günü akşamı sona erecektir.
3- Mali Tatil Kapsamında Olmayan Süreler
5604 sayılı Kanun’un 1. maddesinde de belirtildiği üzere, gümrük idareleri, il özel idareleri ve belediyeler tarafından tarh ve/veya tahsil edilen (ithalde alınan katma değer vergisi, emlak vergisi, çevre temizlik vergisi gibi) vergi, resim ve harçlar hakkında mali tatil uygulanmayacaktır. Ayrıca, kaynak kullanımını destekleme fonu kesintilerine ilişkin olarak verilmesi gereken bildirimlerin verilme ve ödeme süreleri de mali tatil nedeniyle uzamayacaktır.
Diğer taraftan, özel kanunlarında ödeme süreleri tespit edilmemiş amme alacaklarının ödeme sürelerinin, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tayin edilmesi ve tayin edilen sürelerin de mali tatile rastlaması halinde bu alacaklar için belirlenen ödeme sürelerinin, mali tatil nedeniyle uzaması söz konusu olmayacaktır.
Örnek :
2548 sayılı Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkumlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanun hükümlerine göre hesaplanan yiyecek bedelinin 1 ay içerisinde ödenmesini talep eden yazı, 10 Haziran 2009 tarihinde mükellef (A)’ya tebliğ edilmiştir. Söz konusu alacağın, 10 Temmuz 2009 tarihi mesai saati bitimine kadar ödenmesi gerekmekte olup, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tayin edilen ödeme süresinin mali tatil nedeniyle uzaması mümkün bulunmamaktadır.
3- Mali Tatil Nedeniyle Uzayan Süreler
5604 sayılı Kanun’un 1. maddesine göre, son günü mali tatile rastlayan aşağıda belirtilen süreler, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılacaktır.
3.1- Beyana dayalı tarhiyatta, kanuni süresinde verilmesi gereken beyannamelerin verilme süreleri
1 sıra no.lu Genel Tebliğin “Diğer hususlar” başlıklı (10) numaralı bölümünde belirtilenler hariç olmak üzere, beyanname verme süresinin son günü mali tatil süresi içerisinde kalan vergi, resim ve harçlara ilişkin beyannamelerin verilme süreleri, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzayacaktır.
Buna göre, 2009 yılı için, mali tatil 1 Temmuz 2009 tarihinde başlayıp 20 Temmuz 2009 tarihinde sona ereceğinden, söz konusu beyannamelerin verilme sürelerinin son günü 27 Temmuz 2009 tarihi olacaktır. Diğer taraftan, mükelleflerin mali tatil süresinin sonunu beklemeden beyannamelerini vermeleri de mümkündür.
Örnek :
Sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunmayan (B) Limited �zirketinin, 2 Temmuz 2009 tarihinde düzenlediği sözleşmeye ilişkin damga vergisini 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 22. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca kağıdın düzenlendiği tarihi izleyen onbeş gün içinde vergi dairesine bir beyanname ile bildirmesi gerekmekte olup, bu sürenin son günü olan 17 Temmuz 2009 tarihi mali tatile rastladığından, söz konusu beyannamenin verilme süresi, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamak suretiyle 27 Temmuz 2009 tarihinde (bu tarih dahil) sona erecektir.
3.2- İkmalen, re’sen veya idarece yapılan tarhiyatta, vadesi mali tatile rastlayan vergi, resim ve harçlar ile vergi cezaları ve gecikme faizlerinin ödeme süresi
213 sayılı VUK’un 112. maddesine göre ikmalen, re’sen veya idarece tarh olunan vergiler taksit zamanlarından evvel tahakkuk etmişse taksit süreleri içinde; taksit süreleri kısmen veya tamamen geçtikten sonra tahakkuk etmişse; geçmiş taksitler, tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir.
İkmalen, re’sen veya idarece yapılan ve yargı organlarına intikal etmiş olan tarhiyatlarda ise yargı organlarınca tasdik veya tadilen tasdik edilen tutarların ödeme süresi, “Vergi Mahkemesi/Bölge İdare Mahkemesi/Danıştay Kararına Göre Vergi/Ceza İhbarnamesi (Bildirim)”nin mükellefe tebliğ tarihinden itibaren bir aydır.
5604 sayılı Kanun’un 1. maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendine göre, ikmalen, re’sen veya idarece yapılan tarhiyata ilişkin olup vadesi mali tatile rastlayanvergi, resim ve harçlar ile vergi cezaları ve gecikme faizlerinin ödeme süresi , mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılacaktır.
Örnek 1 :
Mükellef (C), adına yapılmış olan re’sen tarhiyata karşı uzlaşma talep etmiş, uzlaşma günü olarak belirlenen 18 Haziran 2009 tarihinde yapılan görüşme sonucunda da uzlaşma vaki olmuştur. Uzlaşmaya ilişkin tutanağa göre tahakkuk eden tutarların vadesi 18 Temmuz 2009 tarihi olup, bu tarih mali tatile rastlamaktadır. Mali tatil, 2009 yılı için 20 Temmuz 2009 tarihinde sona ereceğinden, uzlaşma yoluyla kesinleşmiş olan tutarların ödeme süresi 20 temmuz tarihini takip eden günden itibaren yedi gün uzayacak ve 27 Temmuz 2009 tarihi mesai saati bitiminde sona erecektir.
Örnek 2 :
Mükellef (D)’nin, adına yapılmış olan ikmalen tarhiyatı vergi mahkemesi nezdinde dava konusu yapması ve mahkemenin tasdik şeklindeki kararı üzerine, vergi dairesince düzenlenen “Vergi Mahkemesi/Bölge İdare Mahkemesi/Danıştay Kararına Göre Vergi/Ceza İhbarnamesi (Bildirim)” 12 Haziran 2009 tarihinde mükellefe tebliğ edilmiştir. Buna göre, mahkeme kararı üzerine tahsil edilebilir hale gelmiş olan tutarların vadesi 12 Temmuz 2009 tarihi olacaktır. Vade mali tatile rastladığından, yukarıdaki örnekte olduğu gibi mahkeme kararı üzerine tahsil edilebilir hale gelmiş olan tutarların ödeme süresinin son günü 27 Temmuz 2009 tarihi olmaktadır.
3.3- Tarh edilen vergilere ve/veya kesilen cezalara karşı uzlaşma talep etme veya cezada indirim hükümlerinden yararlanmak amacıyla yapılacak başvurulara ilişkin süreler
İkmalen, re’sen veya idarece yapılmış olan tarhiyatlara karşı mükelleflerin uzlaşma talep etme veya cezada indirim talebinde bulunma süresi, vergi/ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gündür. Başvuru süresinin son gününün mali tatile rastlaması halinde söz konusu süre, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılacaktır. Dileyen mükelleflerin, adlarına tarh edilen vergi ve kesilen cezalara karşı mali tatil süresi içinde de uzlaşma veya cezada indirim talebinde bulunabilmesi mümkündür.
Örnek 1 :
5 Haziran 2009 tarihinde tebliğ edilmiş olan ikmalen tarhiyata ilişkin vergi/ceza ihbarnamesi üzerine, uzlaşma talep etme veya VUK’un 376. maddesine göre cezada indirim talebinde bulunma süresi 5 Temmuz 2009 tarihinde sona erecek olup, bu tarih mali tatile rastlamaktadır. Yukarıda yer alan açıklamalara göre, anılan haklardan yararlanma süresi, mali tatilin sona erdiği 20 Temmuz 2009 tarihini takip eden günden itibaren yedi gün uzayacak ve 27 Temmuz 2009 tarihinde (bu tarih dahil) sona erecektir.
Öte yandan, gerek tarhiyat öncesi gerekse de tarhiyat sonrası uzlaşmayla ilgili olarak, mükelleflerin bu yönde bir talebi olmadığı müddetçe, mali tatil süresi içinde uzlaşma günü verilemeyecektir.
Örnek 2 :
Vergi inceleme elemanı tarafından 2009 yılının Mayıs ayında mükellef (E)’nin işyerinde incelemeye başlanılmış, incelemeye ilişkin son tutanak 18 Haziran 2009 tarihinde düzenlenmiş ve mükellefçe tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde bulunulmuştur. Mükellefin 10 Temmuz 2009 tarihinin uzlaşma günü olarak belirlenmesine yönelik talebi üzerine (uzlaşma gününden en az 15 gün önce) bu tarih mükellefe bir yazıyla 22 Haziran 2009 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Bu durumda, mükellefin talebi üzerine uzlaşma günü mali tatil süresi içinde bir tarih olarak belirlendiğinden, uzlaşma görüşmesinin belirlenen tarihte yapılmasına engel bir durum söz konusu olmayacaktır.
3.4- Devamlı bilgi verme hükümleri kapsamında verilmesi gereken bilgilerin verilmesine ilişkin süreler
Kamu idare ve müesseseleri (Kamu hizmeti ifa eden kurum ve kuruluşlar dahil) ile gerçek ve tüzel kişilerden Bakanlığımızca yapılan düzenlemeler çerçevesinde veya re’sen, vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Bakanlığımızca veya vergi dairesince devamlı bilgi verme çerçevesinde istenecek bilgilerin verilmesine ilişkin sürenin son gününün mali tatile rastlamasıhalinde anılan süre, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılacaktır.
4- Mali Tatil Nedeniyle İşlemeyen Süreler
5604 sayılı Kanun’un 1. maddesinin (3) numaralı fıkrasında, “Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirli sürelerde yapılması gereken muhasebe kayıt süreleri, bildirim süreleri ve vergiyle ilgili işlemlere ilişkin dava açma süreleri mali tatil süresince işlemez . Belirtilen süreler mali tatilin bitiminden itibaren tekrar işlemeye başlar.” hükmüne yer verilmiş olup, bu hükmün uygulanmasına ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.
4.1- Muhasebe kayıt süreleri
Vergi Usul Kanununun 219. maddesinde muamelelerin defterlere kayıt zamanı belirlenmiş bulunmaktadır. Söz konusu maddeye göre muamelelerin, defterlere işin hacmine ve icabına uygun olarak muhasebenin intizam ve açıklığını bozmayacak bir zaman zarfında kaydedilmesi gerekmekte olup, bu gibi kayıtların on günden fazla geciktirilmesi uygun değildir. Muamelelerin muhasebe fişlerine kaydedilmesi ve defterlere kayıtların bu fişler üzerinden yapılması halinde ise muamelelerin fişlere kaydedilmesi, defterlere kaydedilmesi hükmündedir. Bu durumda, muhasebe fişlerinde yer alan muamelelerin esas defterlere en geç 45 gün içinde işlenmesi gerekmektedir.
Söz konusu kayıt sürelerinin mali tatile rastlaması halinde ise süre, mali tatil süresince işlemeyecektir.
Örnek 1 :
Mükellef (F)’nin, 6 Temmuz 2009 tarihinde yaptığı satışa ilişkin olarak düzenlediği aynı tarihli faturasını defterlerine kaydetme süresi (muamelelerin muhasebe fişi kullanılmadan doğrudan defterlere kaydedildiği durumda), söz konusu faturanın düzenlenme tarihinden itibaren 10 gün olup, bu süre 16 Temmuz 2009 tarihinde sona erecektir. Ancak, söz konusu sürenin mali tatile rastlayan 10 günlük kısmı işlememiş sayılacağından, defterlere kaydetme süresi 30 Temmuz 2009 tarihinde (bu tarih dahil) sona erecektir.
Örnek 2 :
Muamelelerini muhasebe fişi kullanarak defterlerine kaydeden mükellef (G)’nin, 6 Temmuz 2009 tarihinde satın aldığı ürünlere ilişkin aynı tarihli alış faturasını muhasebe fişine kaydetme süresi, söz konusu faturanın düzenlenme tarihinden itibaren 10 gün olup, bu süre 16 Temmuz 2009 tarihinde sona erecektir.
Ancak, söz konusu süre mali tatile rastladığından, anılan işlemin muhasebe fişine kaydedilme süresinin son günü 30 Temmuz 2009 tarihinde (bu tarih dahil), esas defterlere kaydetmeye ilişkin süre ise 3 Eylül 2009 tarihinde (bu tarih dahil) sona erecektir.
4.2- Bildirme süreleri
Bildirmeler, Vergi Usul Kanununun 153 ila 170. maddeleri arasında düzenlenmiş ve Kanunun 168. maddesinde de bildirmelerin hangi süreler içinde yapılacağı belirlenmiştir.
Bildirim sürelerinin mali tatile rastlaması halinde ise süre, mali tatil süresince işlemeyecektir.
Örnek :
Mobilyacılık faaliyeti ile iştigal etmekte olan mükellef (H)’nin, 10 Haziran 2009 tarihinde vergiye tabi olmayı gerektiren muamelelerini tamamen durdurmak suretiyle işini bırakması halinde, işi bırakma bildirimini işi bırakma tarihinden itibaren bir ay içerisinde vergi dairesine vermesi gerekmektedir. Ancak, mali tatil 2009 yılı için 1 Temmuz 2009 tarihinde başladığından, işi bırakma bildiriminde bulunma süresinin mali tatile rastlayan 10 günlük kısmı işlememiş sayılacak ve bildirimde bulunma süresi mali tatilin sona erdiği tarihten itibaren 10 gün uzamak suretiyle 30 Temmuz 2009 tarihinde (bu tarih dahil) sona erecektir.
4.3- Dava açma süreleri
İkmalen, re’sen veya idarece yapılmış olan tarhiyatlara karşı mükelleflerin dava açma süresi, tarhiyata ilişkin vergi/ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gündür.
Dava açma süresininmali tatile rastlaması halinde süre, mali tatil süresince işlemeyecektir . Mali tatil nedeniyle uzayan dava açma süresinin son gününün 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca çalışmaya ara verme süresine rastlaması durumunda ise dava açma süresi, çalışmaya ara vermenin sona erdiği günü izleyen günden itibaren yedi gün uzayacaktır.
Örnek :
Yapılan ikmalen tarhiyat sonucu düzenlenen vergi/ceza ihbarnamesinin 18 Haziran 2009 tarihinde mükellefe tebliğ edilmesi durumunda, söz konusu tarhiyata karşı dava açma süresi 18 Temmuz 2009 tarihinde sona erecektir. Ancak, 2009 yılı için mali tatil 1 Temmuz 2009 tarihinde başladığından, söz konusu sürenin mali tatile rastlayan 18 günlük kısmı işlemeyecek ve dava açma süresi mali tatilin sona erdiği tarihten itibaren 18 gün uzamak suretiyle 7 Ağustos 2009 tarihi mesai saati bitiminde sona erecektir. 7 Ağustos 2009 tarihinin de 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca çalışmaya ara verme süresine rastlaması nedeniyle dava açma süresi, çalışmaya ara vermenin sona erdiği günü (6 Eylül 2009) izleyen günden itibaren yedi gün uzayacak ve söz konusu sürenin son günü 12 Eylül 2009 tarihi olacaktır.
5- Mali Tatil Süresince Defter Ve Belgelerin İbrazı, Vergi İncelemesine Başlama
5604 sayılı Kanun’un 1. maddesinin (4) numaralı fıkrasında, “Mahkeme kararı veya Cumhuriyet Savcılıklarının talebi üzerine ya da Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yapılan aramalı incelemeler hariç olmak üzere, mali tatil süresince inceleme amacıyla defter ve belgelerin ibrazı talep edilemez, mükellefin işyerinde incelemeye başlanılmaz.” hükmüne yer verildiğinden, mali tatil süresince (fıkrada yer alan haller dışında) mükellefin işyerinde incelemeye başlanılmayacak ve inceleme amacıyla defter ve belgelerin bu süre içinde ibrazı istenilmeyecektir.
Mali tatil süresinden önce başlanılmış olan bir incelemeye bu süreden önce ibraz edilen defter-belge üzerinde devam edilebilecek; ancak, bu süre zarfında mükelleften ilave defter, belge ve bilgi talep edilemeyecek, mükellef veya vergi sorumlusu, inceleme sonucunda yapılacak tespitlerin yer aldığı tutanağı imzalamaya davet edilemeyecektir.
Buna göre, 5604 sayılı Kanun’un yukarıda yer alan 1/4 maddesinde mali tatil süresince inceleme elemanlarınca inceleme amacıyla defter ve belge isteme yazısı gönderilemeyeceği açıkça belirtildiğinden, mali tatil süresi içinde defter ve belge ibraz yazısı düzenlenip, mükellefe gönderilemeyecektir. Gönderilmesi durumunda yasal dayanakta yoksun olacak ve mali tatil sona erdikten sonra tekrar defter ve belge isteme yazısı düzenlenerek mükellefe gönderilmesi gerekecektir.
Örnek 1 :
Vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından 15 Haziran 2009 tarihinde mükellef (I)’nın işyerinde incelemeye başlanılmıştır. Bu tarihin mali tatile rastlamaması nedeniyle, başlanılmış olan incelemeye mali tatil süresince (2009 yılı için, 01.07.2009 – 20.07.2009 tarihleri itibariyle) devam edilebilecek, ancak mükelleften mali tatil süresi içinde ilave defter, belge ve bilgi talep edilemeyeceği gibi, mükellef veya vergi sorumlusu, inceleme sonucunda yapılacak tespitlerin yer aldığı tutanağı imzalamaya da davet edilemeyecektir.
Öte yandan, vergi inceleme elemanları tarafından mali tatil süresinden önce yapılan tebligat ile mükelleften defter ve belgelerinin ibrazının talep edilmesi ve söz konusu talebe ilişkin olarak da mükellefe tanınan sürenin son gününün mali tatile rastlamış olması halinde, bu sürenin mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren 7 gün uzamış sayılması uygun görülmüştür.
Örnek 2 :
Vergi inceleme elemanı tarafından 25 Haziran 2009 tarihinde mükellef (J)’ye tebliğ edilen yazıyla defter ve belgelerinin inceleme amacıyla ibrazı istenilmiş olup, söz konusu talebe ilişkin olarak da tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük bir süre tanınmıştır. Bu sürenin son günü (10 Temmuz 2009) mali tatile rastladığından, mükellefe tanınan süre, mali tatil 2009 yılı için 20 Temmuz 2009 tarihinde sona ereceğinden, 20 temmuz tarihini takip eden günden itibaren yedi gün uzayacak ve 27 Temmuz 2009 tarihi mesai saati bitiminde sona erecektir.
6- Mali Tatil Süresince Bilgi İsteme Ve Tebligat İşlemleri
5604 sayılı Kanun’un 1. maddesinin (5) numaralı fıkrasında, “Tatil süresince, vergi ve ceza ihbarnameleri ile mahsup taleplerine yönelik olanlar hariç, bilgi isteme talepleri mükelleflere, vergi ve ceza sorumlularına bildirilmez. Ancak tatil süresi içinde gerçekleşen tebligat işlemlerinde süre, mali tatilin son gününden itibaren işlemeye başlar.” hükmü yer almaktadır.
Söz konusu fıkra hükmüne göre vergi/ceza ihbarnameleri mali tatil süresi içinde mükellefler ile vergi ve ceza sorumlularına bildirilmeyecek; tatil süresi içinde gerçekleşen tebligat işlemlerinde ise süre mali tatil süresince işlemeyecektir. Bu bağlamda, mali tatil içinde mükellefe gönderilerek tebliğ edilen ihbarnameler, yasal dayanaktan yoksun kalacak ve hüküm ifade etmeyecektir. Söz konusu ihbarnamelerin mali tatil sona erdikten sonra tekrar tebliğ edilmesi gerekecektir.
İkmalen, re’sen veya idarece yapılmış olan tarhiyatlara karşı mükelleflerin kendilerine tanınan yasal haklardan (dava açma, cezada indirim ve uzlaşma talep etme) herhangi birini kullanma süresi bu tarhiyatlara ilişkin vergi/ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün olup, tebligatın mali tatil süresi içinde yapılması halinde süre, mali tatilin son gününden itibaren işlemeye başlayacaktır.
Örnek 1 :
Yapılan re’sen tarhiyat sonucu düzenlenen ve 29 Haziran 2009 tarihinde postaya verilen vergi/ceza ihbarnamesinin, posta idaresince 6 Temmuz 2009 tarihinde mükellefe tebliğ edilmesi üzerine, söz konusu tarhiyata karşı mükellefin kendisine tanınan yasal haklardan (dava açma, cezada indirim ve uzlaşma talep etme) yararlanmak için başvuru süresi 5 Ağustos 2009 tarihinde sona erecektir. Ancak, tebligat işlemi mali tatil süresi içerisinde gerçekleştiğinden anılan süre, mali tatilin son gününden (20 Temmuz 2009) itibaren işlemeye başlayacak ve 19 Ağustos 2009 tarihinde sona erecektir.
Dava açma süresi yönünden ise, 19 Ağustos 2009 tarihinin İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca çalışmaya ara verme süresine rastlaması nedeniyle dava açma süresi, çalışmaya ara vermenin sona erdiği günü (6 Eylül 2009) izleyen günden itibaren yedi gün uzayacak ve söz konusu sürenin son günü 13 Eylül 2009 tarihi olacaktır.
Öte yandan, mahsup taleplerine yönelik olanlar hariç, bilgi isteme talepleri ile ilgili olarak da yukarıda yer alan açıklamalara göre işlem yapılacaktır.
Mahsup taleplerine yönelik bilgi isteme talepleri ise mali tatil süresi içerisinde de muhataplarına bildirilebilecek olup, gerek mali tatil süresinden önce gerekse de mali tatil süresi içerisinde gerçekleşen söz konusu bilgi isteme taleplerine ilişkin tebligat işlemlerinde sürenin, mali tatil nedeniyle uzaması söz konusu olmayacaktır.
Örnek 2 :
Mükellef (K), 19 Haziran 2009 tarihinde vergi dairesine verdiği dilekçeyle 2009/04 vergilendirme döneminde istisna uygulanmasından dolayı iadesi gereken katma değer vergisi tutarının diğer vergi borçlarına mahsubunu talep etmiştir. Bunun üzerine vergi dairesinin 26 Haziran 2009 tarihli ve tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde yerine getirilmesi istenilen söz konusu mahsup talebine ilişkin bilgi isteme yazısı, 4 Temmuz 2009 tarihinde mükellefe tebliğ edilmiştir. Tebligat işlemi mali tatil süresi içinde gerçekleştirilmiş olmasına rağmen, bilgi isteme talebine ilişkin süre mali tatil nedeniyle uzamayacak ve 19 Temmuz 2009 tarihinde sona erecektir.
7- Mali Tatilin Sona Erdiği Günü İzleyen Yedi Gün İçinde Biten Kanuni Ve İdari Süreler
5604 sayılı Kanun’un 1. maddesinin (6) numaralı fıkrasında, “Mali tatilin sona erdiği günü izleyen yedi gün içinde biten bu madde kapsamındaki kanuni ve idari süreler, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedinci günün mesai saati bitiminde sona ermiş sayılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu fıkra hükmüne göre, mali tatilin sona erdiği günü izleyen yedi gün içinde biten kanuni ve idari süreler, tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedinci günün mesai saati bitiminde sona erecektir.
Örnek 1 :
Vergi sorumlusu (L)’nin, Haziran/2009 vergilendirme dönemine ait gelir (stopaj) vergisine ilişkin muhtasar beyannamesini Gelir Vergisi Kanununun 98. maddesi uyarınca 23 Temmuz 2009 gününün mesai saati sonuna kadar vermesi gerekmekle birlikte, bu tarih mali tatil süresinin sona erdiği günü izleyen yedi gün içinde yer aldığından, söz konusu beyannamenin verilme süresi, 27 Temmuz 2009 tarihine kadar (bu tarih dahil) uzayacaktır.
Örnek 2 :
Vergi dairesinin, 20 Haziran 2009 tarihli ve mükellefe tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yerine getirilmesi istenilen bilgi isteme talebine ilişkin yazı, posta idaresince 25 Haziran 2009 tarihinde mükellefe tebliğ edilmiştir.
Mükellefe tanınan idari süre, 25 Temmuz 2009 tarihinde bittiğinden ve bu tarih de mali tatil süresinin sona erdiği günü izleyen yedi gün içinde yer aldığından, söz konusu süre 27 Temmuz 2009 tarihine kadar (bu tarih dahil) uzayacaktır.
8- Beyanname Verme Süresi Mali Tatil Nedeniyle Uzamış Olan Vergilerde Ödeme Süresi
5604 sayılı Kanun’un 1. maddesinin (8) numaralı fıkrasında, “Beyana dayanan ve beyanname verme süresi mali tatil nedeniyle uzamış olan vergilerde ödeme süresi (aynı ay içerisinde kalmak kaydıyla), uzayan beyanname verme süresinin son gününden itibaren üçüncü günün mesai saati bitimine kadar uzamış sayılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu Tebliğin “Diğer hususlar” başlıklı (10) numaralı bölümünde belirtilenler hariç olmak üzere, verilme süresinin son günü mali tatil süresine veya mali tatilin son gününü izleyen yedi güne rastlayan vergilere ilişkin beyannamelerin verilme süresi 2009 yılı için 27 temmuza, bu beyannamelere göre tahakkuk eden vergilerin ödeme süresi de 30 temmuza uzamış sayılacaktır.
İlgili kanunlarına göre temmuz ayında verilmesi icap eden ve verilme süreleri mali tatile rastlayan beyannameler için dileyen mükellef ve sorumluların mali tatil süresi içerisinde de beyanname vermeleri imkan dahilindedir. Bu şekilde verilen beyannamelere göre tahakkuk eden vergilerin, en geç 5604 sayılı Kanun’a göre belirlenen sürelerde ödenmesi gerekmekle birlikte, istenirse söz konusu sürelerden önce ödenebileceği de tabiidir.
9- Diğer Hususlar
Aşağıda belirtilen sürelerin mali tatil nedeniyle uzaması söz konusu olmayacaktır.
– Özel tüketim vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi, özel iletişim vergisi ile şans oyunları vergisine ilişkin olarak verilmesi gereken beyannamelerin verilme ve ödeme süreleri,
– İcra yoluyla yapılan satışlarda katma değer vergisi uygulamasına yönelik (5) No.lu Katma Değer Vergisi Beyannamesinin verilme ve ödeme süresi,
– Sürekli beyanname vermek zorunda olanlar dışındaki resmi kuruluşlar tarafından müzayede mahallerindeki satışlar dolayısıyla tahsil edilen katma değer vergisinin, 15 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (I/3) bölümünde belirtilen ödeme süresi,
– 1512 sayılı Noterlik Kanununun 118 inci maddesine göre noterler tarafından tahsil edilen damga vergisi ve harç bedellerinin anılan Kanunun 119 uncu maddesi uyarınca ilgili vergi dairesine bildirilmesine ilişkin olarak verilecek beyannameler ile süreksiz yükümlülük şeklinde değerlendirilen ve 492 sayılı Harçlar Kanununa göre verilen (1), (2) ve (4) No.lu Beyannamelerin verilme ve ödeme süreleri,
– Kanuni süresinden sonra kendiliğinden veya pişmanlık talepli olarak verilen beyannamelerin ödeme süresi.
10- SONUÇ
Mali Tatil uygulaması 5604 sayılı Kanunla ülkemizde ilk kez 2007 yılında uygulanmaya başlanmıştır. Mali tatil süresi, her yılın Temmuz ayının birinde başlayıp, yirmisinde (yirmisi dahil) sona ermektedir. Haziran ayının son gününün tatil günü olması halinde, mali tatil, temmuz ayının ilk iş gününü takip eden günden başlayıp, yine 20 Temmuzda sona ermektedir. Buna göre, mali tatil süresi genel olarak 20 gün olmakla birlikte, Haziran ayının son gününün tatile rastlaması halinde bu süre 20 günden kısa olabilmektedir.
Mali tatil, mükelleflerin bildirim, ibraz gibi ödevleri ile dava açma, uzlaşma talebinde bulunma gibi haklarının uygulanacağı süreleri etkilemektedir. Bu yazımızda, 5604 sayılı kanun ile bu kanunla ilgili olarak yayınlanan 1. sıra no.lu Genel Tebliğ esas alınarak ve söz konusu Tebliğde yer alan örnekler 2009 yılına uyarlanarak, mali tatil uygulaması anlatılmaya çalışılmıştır.
KAYNAKÇA
– T.C. Yasalar (10.01.1961), 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu , Ankara.
– T.C. Yasalar (31.12.1960), 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu , Ankara.
– T.C. Yasalar, (21.06.2006), 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu , Ankara.
-T.C. Yasalar, (28.03.2007), 5604 Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun.
-T.C. Yasalar, 30.06.2007 tarih ve 26568 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 1 sıra no.lu Mali Tatil Uygulaması Hakkında Genel Tebliğ.
-Zübeyir BAKMAZ, Özge DAYI, Vergi Mevzuatı Yönünden Mali Tatil Uygulaması, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Temmuz 2009, Sayı 67.
