>

2022 Sayılı Yasa Kapsamında Aylık Alanların Devlet Tarafından Sağlanan Sağlık Yardımlarından Faydalanmaları (*)

1. GİRİŞ

2022(1)Sayılı yasa ile; Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından, 65 yaşını doldurmuş, kendisine kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunmayan, sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlanmayan, nafaka bağlanmamış veya bağlanması mümkün olmayan, mahkeme kararıyla veya doğrudan doğruya kanunla bağlanmış herhangi bir devamlı gelire sahip bulunmayan ve muhtaçlığını İl veya İlçe İdare Heyetlerinden alacakları belgelerle kanıtlayan Türk Vatandaşlarına hayatta bulundukları sürece, 300(2) gösterge rakamının her yıl bütçe kanunu ile tespit edilecek katsayı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanmaktadır.(3)

Yine 65 yaşını doldurmamış olmakla birlikte;

a) Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde özürlü olduklarını tam teşekküllü hastanelerden alacakları sağlık kurulu raporu ile kanıtlayan, 18 yaşını dolduran ve kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunmayan özürlülerden; her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasına göre bu Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olanlara, 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre belirlenecek aylık tutarının % 300’ü tutarında,

b) 18 yaşını dolduran, kanunen bakmakla mükellef kimsesi olmayan ve herhangi bir işe yerleştirilememiş olan özürlülerden; her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasına göre 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olanlara, 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre belirlenecek aylık tutarının % 200’ü tutarında,

c) Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasına göre 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olduğu halde, kanunen bakmakla yükümlü olduğu 18 yaşını tamamlamamış özürlü yakını bulunanlara, bakım ilişkisi fiilen gerçekleşmek kaydıyla 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre belirlenecek aylık tutarının % 200’ü tutarında,

Aylık bağlanmaktadır.(4)

Makalemizde, 2022 sayılı kanun kapsamında kendilerine aylık bağlanan kişilerin sağlık yardımlarının ne şekilde karşılanacağını açıklamaya çalışacağız.

2. GENEL SA�zLIK SİGORTASI YÖNÜNDEN İNCELENMESİ

5510 sayılı yasanın 60. maddesi 1. fıkra c/3 bendi ile, 2022 sayılı, 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kişiler genel sağlık sigortalısı sayılmışlardır.

Genel Sağlık Sigortasına ilişkin geçiş sürecinin nasıl ve hangi sürelerde olacağı da geçici 12. maddede açıklanmıştır. Aynı yasanın yürürlük maddesi olan 108. maddesin ise; 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının c bendinin (3) numaralı alt bendinde sayılanlar için genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanmasına ilişkin olarak; geçici 12 inci maddesi hükümlerinin 1/7/2008 tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmiştir. 2022 sayılı yasa kapsamında aylık alan kişiler henüz Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınmamışlardır. Ancak 5510 sayılı yasanın geçici 12. maddesi gereği 01.07.2008 tarihinden itibaren 3 yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumunca Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınacaklardır.

3. SA�zLIK YARDIMININ YE�zİL KART VERİLEREK SA�zLANMASI

2022 sayılı yasanın, 5510 sayılı yasa ile 01.10.2008 tarihi itibari ile yürürlükten kaldırılan 7. maddesinde(5); Bu Kanundan yararlananların tedavi giderlerinin, 18.6.1992 tarihli ve 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanun hükümlerine göre yeşil kart verilerek karşılanacağı belirtilmiştir.

Madde 01.10.2008 tarihi itibari ile yürürlükten kalkmış olsa da; yine 5510 sayılı yasanın geçici 12. maddesi 2. fıkrası(6); “Kamu idarelerinin sağlık hizmetlerinin sağlanmasına ilişkin görevleri, yürürlükten kaldırılan kanunlardaki hak ve yükümlülükler çerçevesindeilgili kayıt ve işlemler Kurum tarafından devralınan tarihe kadar devam eder. Devir süreci üç yıl içinde tamamlanır.”hükmü gereği;

2022 sayılı yasa kapsamında aylık alanların sağlık yardımları, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından devralınacakları tarihe kadar, 2022 sayılı yasanın yürürlükten kaldırılan 7. maddesi çerçevesinde yeşil kart verilerek Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanacaktır.

Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 30.10.2008 tarih 2008/67 sayılı genelgesinde de, 2022 sayılı yasa kapsamında aylık alan kişilerin sağlık yardımlarının yeşil kart verilerek sağlanmaya devam edileceği belirtilmiştir.

Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından müşterek hazırlanan, 20.06.2006 tarih 26204 sayılı resmi gazetede yayınlanan, 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz Ve Kimsesiz Türk Vatandaşları İle Özürlü Ve Muhtaç Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmeliğin Tedavi ve Muayene başlıklı 27. maddesinde; “2022 sayılı yasa kapsamında aylık bağlananların tedavileri 18/6/1992 tarihli ve 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanun(7)hükümleri çerçevesinde yeşil kart verilmek suretiyle sağlanır. Ancak, yeşil kart verilmesi için aranan şartlar açısından, aylık bağlanmış kişiler hakkında yeniden herhangi bir araştırma yapılmaz. Aylık sahipleri, 3816 sayılı Kanun hükümlerine göre yeşil kart verilmesinde aranan şartları haiz olarak kabul edilir .” Denmektedir.

2022 sayılı yasa kapsamında aylık alan kişilerin ( Aylık hakkından yararlanan 18 yaşından küçük özürlülerin yalnızca kendileri)(8)sağlık yardımları, yeşil kart verilerek sağlanmakta ve yeşil kart verilmesi için ayrıca bir araştırma yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

Her ne kadar, 3816 sayılı Kanunun 3.maddesi (c) bendinde yer alan; “Özel kanunlarla sağlık hizmetlerinden ücretsiz faydalanması öngörülen vatandaşlara, talepleri halinde, hiçbir soruşturma ve araştırmaya gerek kalmaksızın Yeşil Kart verilir.” ifadesi 5754 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılmış ise de, 5510 sayılı yasanın geçici 12. maddesi gereği, yürürlükten kaldırılan kanunlardaki hak ve yükümlülükler çerçevesinde, 2022 sayılı yasa kapsamında maaş alan kişilere, ayrıca bir araştırma yapılmaksızın yeşil kart verilmesi gerekmektedir.

4. SİGORTALI ÇOCUK ÜZERİNDEN SA�zLIKTAN FAYDALANILMASI

5510 sayılı yasanın 3. maddesinde;(9)Sigortalı sayılmayan veya isteğe bağlı sigortalı olmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan ve Geçiminin sigortalı tarafından sağlandığı Kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen ana ve babası, sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak tanımlanmıştır.

Genel Sağlık Sigortası İşlemleri Yönetmeliğinde,(10)Her türlü kazanç ve irattan elde edilen gelirin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından sağlık yardımı alınmaması, ana babanın Geçiminin Sigortalı tarafından sağlandığının kriteri olarak tespit edilmiştir. Bu konuda sigortalının Sağlık Tardımı Talep ve Taahhüt Formu ile beyanda bulunması esastır.

Geçimi sigortalı tarafından sağlanan ve her türlü kazanç ve irattan elde ettiği gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olan ve diğer çocuklarından sağlık yardımı almayan ana ve babası sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak Genel Sağlık Sigortasından faydalanabilecektir.

Ancak, her ne kadar çocukları genel sağlık sigortası kapsamında olsalar da, 2022 sayılı yasa kapsamında aylık alan kişilerin sağlık yardımları 2022 sayılı yasanın mülga 7. maddesi gereği yeşil kart verilerek sağlanmalıdır. Ayrıca 2022 sayılı yasa kapsamında muhtaçlık belgesi düzenlenirken, kişinin geçiminin kim tarafından ve ne ile sağlandığı göz önünde bulundurulduğundan, 3816 sayılı yasanın 3. maddesi mülga c bendi gereği yeşil kart verilmesi için ayrıca bir araştırma yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

5. SONUÇ

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun geçici 12. maddesi gereği yürürlükten kaldırılan kanunlardaki hak ve yükümlülükler çerçevesinde;

2022 sayılı yasa kapsamında aylık alan kişilerin sağlık yardımları, aynı yasanın yürürlükten kaldırılan 7. maddesi gereği yeşil kart verilerek sağlanmalıdır.

2022 sayılı yasa kapsamında aylık alıp, yeşil kart talep edenler hakkında, 3816 sayılı yasanın yürürlükten kaldırılan 3. maddesi (c) bendi gereği, hiçbir soruşturma ve araştırmaya gerek bulunmadan yeşil kart verilmelidir.

Ancak 18 yaşını tamamlamamış özürlü yakını bulunanlardan aylık bağlanan kişiye değil, aylık bağlanmasına sebep olan 18 yaşından küçüğün kendisine yeşil kart verilir.

2022 sayılı yasa kapsamında aylık alarak, sigortalı çocuğun üzerinden sağlık yardımlarından yararlanılması mümkün değildir.(11)

DİPNOTLAR:

(*) Bu yazıda yer alan görüşler tümüyle yazarına ait olup görev yaptığı Kurumu bağlamaz. Aynı zamanda Kurumunun görüşü olarak kullanılamaz ve değerlendirilemez.

  1. 10.07.1976 tarih 15642 sayılı resmi gazetede yayınlanmıştır.
  2. 300 gösterge rakamı 2010 yılı için 1615 olarak uygulanır. Aylık tutarı ise 01.01.2010-30.06.2010 dönemi için 92,56 TL dir.
  3. 2022 sayılı yasa 1. madde
  4. 2022 sayılı yasa ek madde 1
  5. 5335 sayılı yasa ile değişik.
  6. 5797 sayılı yasa ile değişik.
  7. 03.07.1992 tarih 21273 sayılı resmi gazetede yayınlamıştır.
  8. 2022 sayılı yasa ek madde 1
  9. Birinci fıkra 10/c alt bendi
  10. 28.08.2008 tarih 26981 sayılı resmi gazetede yayınlanmıştır.
  11. SGK bilgi bankası 373 numaralı soruya verilen cevap da aynı şekildedir. Erişim tarihi 18.03.2010 dur. (http://bilgibankasi.sgk.gov.tr/Search/SSSArama.aspx)

Cevapla

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar işaretlenmelidir *

*