Bilgili Denetim Denetim Güven İster
I-GİRİŞ
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunda[1]sigortalı;kısa ve/veya uzun vadeli sigorta kolları bakımından adına prim ödenmesi gereken veya kendi adına prim ödemesi gereken kişi olarak tanımlamıştır. Anılan Kanunda sigortalılık 3 halde karşımızda çıkmaktadır. Zorunlu sigortalılık, şarta bağlı zorunlu sigortalılık ve isteğe bağlı sigortalılık. Zorunlu sigortalılık nufusun tamamının herhangi bir şarta tabi olmaksızın genel sağlık sigortalısı olmasıdır. Şarta bağlı zorunlu sigortalılık ise kişilerin bir yerde çalışma veya faaliyet göstermesine bağlı olarak ortaya çıkan sigortalılık olup 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi birinci fıkrası (a),(b)ve (c) bendine tabi sigortalılar bu tür sigortalılığa örnektir. İsteğe bağlı sigortalılık ise herhangi bir zorunluluğa tabi olmadan vatandaşın tamamen isteğine bağlı olarak kendi adına SGK’ya prim ödemesidir.
Bu yazımızda bu sigortalılık hallerinden isteğe bağlı sigortalılık hakkında geniş bilgi sunacağız.
II- İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI TANIMI, ŞARTLARI VE BU KAPSAMDA DE�zERLENDİRİLENLER
1- İsteğe Bağlı Sigortanın Tanımı;
İsteğe bağlı sigorta 5510 sayılı Kanunun 50 nci maddesinde tanımlanmıştır. Buna göre, isteğe bağlı sigorta, kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tabi olmalarını sağlayan sigortadır.
2- İsteğe Bağlı Sigortalılık Şartları;
İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için gerekli şartlar aşağıda belirtilmiş. İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için;
a) Türkiye’de ikamet etmek,
b) 18 yaşını doldurmuş olmak
c) Zorunlu sigortalı olmamak veya 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a)bendi kapsamında ay içinde 30 günden az çalışmak
d) Kendi sigortalılıkları nedeniyle aylık almamak,
gerekmektedir.
Bu şartlardan kısaca bahsetmenin yararlı olacağı kanısındayız.
a)Türkiye’de ikamet etmek: Mülga 506 ve 1479 sayılı Kanunlarda isteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye’de ikame şartı bulunmamakta idi. Ancak 5510 sayılı Kanun ile 01/10/2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye’de ikamet etme şartı aranmaya başlanılmıştır. SGK, İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi’nde belirtilen ikamet adresini Türkiye’de ikamet etme şartı için yeterli saymaktadır. Ancak, Ülkemiz ile uluslar arası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçiler ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden dolayı yurtdışından da ülkemizde isteğe bağlı sigortaya devam etme hakkı olanlar için Türkiye’de ikamet şartı aranmamaktadır.
5510 sayılı kanun yürürlüğe girmeden önceki mevzuat hükümlerine istinaden isteğe bağlı sigortalı olup Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sigortalılıklarını devam ettirenler için Türkiye’de ikamet şartı aranmaksızın isteğe bağlı sigortalılıkları devam ettirilmiştir.
b)18 yaşını doldurmuş olmak;İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için Kuruma müracaat tarihinde 18 yaşın doldurulmuş olması gerekmektedir.
c) Zorunlu sigortalı olmamak veya 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a)bendi kapsamında ay içinde 30 günden az çalışmak; İsteğe bağlı sigortaya müracaat edenlerin, sigortalılıklarının başlayacağı tarihte 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) (eski tabirle SSK’lı),(b) (eski tabirle Bağ-Kur’lu ) ve (c) (eski tabirle memur ) bentleri ile 506 sayılı Kanunun geçici 20 inci maddesine tabi sandıklarda sigortalı olarak çalışmamalarıgerekmektedir. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında bir işverenin yanında sigortalı olarak çalışanlardan ay içinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmaması nedeniyle ay içindeki gün sayısı 30 günden az olan sigortalılar isteğe bağlı sigortaya pim ödeyerek noksan sürelerini 30 güne tamamlayabileceklerdir.
d) Kendi sigortalılıkları nedeniyle aylık almamak; Mülga 506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı kanunlar ve 5510 sayılı Kanun gereğince malullük, yaşlılık aylığı almayanlar, sürekli iş göremezlik geliri alanlar ile ölen sigortalıdan dolayı ölüm geliri/aylığı alanlar, diğer koşulları taşımaları halinde isteğe bağlı sigortalı olabilmektedirler.
3- İsteğe Bağlı Sigorta Kapsamında Değerlendirilenler
Yazımızın II. 2 nci maddesinde belirtilen isteğe bağlı olma şartlarını taşıyan aşağıdaki kişiler isteğe bağlı sigortalı olabilmektedirler . Bunlar;
a) 5510 sayılı Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmayan veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmayanlar
b) Kendi sigortalılıkları nedeniyle Türkiye’de sosyal güvenlik kanunlarına göre malullük ve yaşlılık aylığı almayanlar,
c) Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, isteğe bağlı sigortalı olmak için talepte bulunanlardan Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde bulunan Türk vatandaşları,
d) Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendi kapsamında Ülkemiz ile uluslar arası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri,
e) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 9 uncu maddesinin (6) ncı fıkrasında belirtilen işleri yapan kadın sigortalılar,
f) 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen,ceza infaz kurumları ile tutukevlerinin tesis atölye ve benzeri ünitelerinde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular, aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrenciler, Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme ve geliştirme kurslarına katılan kursiyerler,
g) K amu idarelerinde çalışmakta iken iş sözleşmesi askıda kalanlar,
h) İşsizlik ödeneği almakta olanlar, iş sözleşmesi sona ermemiş olmakla beraber grev, ücretsiz izin ve işçinin mevsim ya da kampanya sonu bıraktığı işine yeni mevsim ya da kampanyada devam edecek olması nedeniyle iş sözleşmesi askıda kalanlar,
i) Harp malulleri, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ve 2330 sayılı NakdiTazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre vazife malullüğü aylığı bağlanmış maluller, isteğe bağlı sigortalı olabileceklerdir.
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte daha önce 1479 ve 506 sayılı kanuna göre isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyen sigortalılar 1/10 2008 tarihinden sonra 5510 sayılı Kanunun isteğe bağlı hükümlerine tabi olurken 5434 sayılı kanuna tabi olarak çalışanlar bundan istisna tutulmuştur. �zöyle ki,
a) 5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesi gereğince, 2008 yılı Ekim ayı başından önce 5434 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca isteğe bağlı iştirakçi olanlardan Kanunun yürürlük tarihinden sonra da isteğe bağlı iştirakçiliği devam edenler,
b) 5434 sayılı Kanuna göre iştirakçi iken gerek 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce gerekse 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra görevinden ayrılanlar ile bunlardan 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlardan görevinden ayrılarak 5434 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca isteğe bağlı iştirakçi olmak üzere başvuruda bulunanlardan gerekli şartları taşıyanlar,
c) Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce veya sonra Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi görevinden ayrılıp 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi çalışmakta iken sigortalılıkları sona erenlerden, 5434 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca isteğe bağlı iştirakçi olmak üzere başvuruda bulunanlardan gerekli şartları taşıyanlar, 5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesi gereğince isteğe bağlı iştirakçi olarak devam edebilmelerine olanak sağlanmıştır.
III- İSTE�zE BA�zLI SİGORTALILI�zIN BA�zLANGICI VE SONA ERMESİ
1- İsteğe Bağlı Sigortalılığın Başlangıcı
5510 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden önce isteğe bağlı sigortalılığın başlangıcı, tabi olunan sigortalılık niteliğine göre farklılık arzetmekte idi. 1479 sayılı kanunun mülga 79 uncu maddesine göre İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalılık tescil talebinin SGK’ya intikal ettiği tarih itibariylebaşlamakta, 506 sayılı Kanunun mülga 85 inci maddesine göre İsteğe bağlı sigortalılık ise, müracaatın SGK’ca alındığı tarihitakip eden aybaşındanitibaren başlamakta idi.
5510 sayılı Kanuna göre yani mevcut uygulamada isteğe bağlı sigortalılık, isteğe bağlı sigortalı giriş bildirgesinin veya tekrar isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin talep dilekçesinin SGK kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden gündenitibaren başlatılmaktadır.
Ayrıca belgenin kuruma veriliş şeklide isteğe bağlı sigortalılığın başlangıcını belirlemede önemli bir etkendir. İsteğe bağlı sigorta işe giriş bildirgesinin veya tekrar isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin talep dilekçesinin adi posta veya kargo ile gönderilmesi yada SGK’ya doğrudan verilmesi halinde isteğe bağlı sigortalılık bildirge veya dilekçenin SGK kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi olarak gönderilmesi halinde ise postaya verildiği tarihi takip eden günden itibaren başlatılmaktadır.
Ay içerisinde 30 günden az çalışan veya prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saatinin 4857 sayılı İş Kanuna göre belirlenen günlük normal çalışma saatine bölünmesi suretiyle hesaplanan sigortalıların, aynı ay içerisinde isteğe bağlı sigortalı olmak için talepte bulunmaları halinde, zorunlu sigortalı çalışmalarına ait prim ödeme gün sayıları ayın başından başlanarak mal edilmekte, isteğe bağlı sigortaya prim ödediği süreler otuz günü geçmemek üzere ekleneceğinden bunların isteğe bağlı sigortalılığı zorunlu sigortalılıklarına ait son günü takip eden günden başlatılmaktadır.
Ancak, ay içinde 30 günden az çalışanlar hariç, zorunlu sigortalılıkları devam ederken isteğe bağlı sigortalılık talebinde bulunan sigortalıların bu talepleri kabul edilmemektedir.
İsteğe bağlı sigortalı olarak prim ödenen tarihler arasında başlayıp biten zorunlu sigortalılık sürelerinin bulunduğu tespit edilen sigortalıların, zorunlu sigortalılık süreleri ile çakışan isteğe bağlı sigortalılık süreleri iptal edilmekte olup sigortalının talebi halinde, iptal edilen isteğe bağlı sigortalılık süresine ait primleri iade veya doğacak borçlarına mahsup edilmektedir.
2- İsteğe Bağlı Sigortalılığın Sona Ermesi
a) Yazılı talepte bulunmak,
b)Aylık talebinde bulunmak,
c)İkameti yurt dışına taşımak,
d)Zorunlu sigortalılığa tabi olmak,
e)Sigortalının ölümü,
f)Yurtdışındaki çalışmanın sona ermesi
halleri isteğe bağlı sigortalılığı sona erdirir.
Bu sona erme hallerini aşağıda kısaca açıklanmıştır.
a)- Yazılı talepte bulunmak
İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirmek için SGK’ya yazılı talepte bulunanların sigortalılıkları; Talepte bulunulan ayın primi ödenmemişse , talep tarihinden önceki primi ödenmiş ayın sonunu takip eden günden itibaren sona erdirilmektedir. Talepte bulunulan ayın primi ödenmişse , dilekçesinin SGK kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren sona erdirilmektedir.İsteğe bağlı sigortalının sona erdiği tarihten sonra ödenen primler sigortalının talebi halinde iade edilmektedir.
b)- Sigortalının Aylık Bağlanması Talebinde Bulunması,
İsteğe bağlı sigortaya devam etmekte iken aylık talebinde bulunanların sigortalılıkları, aylığa veya toptan ödemeye hak kazanılmış olmak koşulu ile talep tarihinden itibaren sona erdirilmektedir.
Yaşlılık aylığı alma koşullarını yerine getirdikleri gerekçesiyle, aylık talebinde bulunanlardan, aylık bağlama şartlarını yerine getirmeyenler için yeniden talepleri alınmadan isteğe bağlı sigortalılıkları devam ettirilmektedir.
İsteğe bağlı sigortaya devam etmekte iken aylık talebinde bulunan ve talep tarihi itibariyle yaşlılık aylığı için belirlenen prim ödeme gün sayısı hariç yaş ve sigortalılık süresi şartlarından birini yerine getirememiş olan sigortalının aylık talep tarihinden itibaren bir ay içinde bu şartları yerine getirmesi halinde şartın yerine getirildiği tarihe kadar isteğe bağlı sigortalılık devam ettirilmektedir.
c)- İkameti yurt dışına taşımak
İsteğe bağlı sigortalılık, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce çalıştırılmak üzere yurt dışına götürülen Türk işçileri hariç, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden doğan haklar saklı kalmak şartıyla ikametin yurt dışına taşındığı tarihten itibaren sona ermektedir.
Türkiye’de ikamet etmekte iken isteğe bağlı sigortalı olanlardan, uluslar arası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkede bulunanların isteğe bağlı sigortalılıkları sigortalının aksine bir talebi olmadığı sürece devam ettirilmektedir.
d)- Zorunlu sigortalılığa tabi olarak çalışmaya başlamak,
İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalının (4/a), (4/b) veya (4/c) bentleri kapsamına tabi çalışmaya başladığı tarihten bir gün önce sona erdirilmektedir. Yani zorunlu sigortanın başladığı tarihte isteğe bağlı sigortalılık sözkonusu olamamaktadır. İsteğe bağlı sigortalılıkları devam ederken 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birliklerde çalışmaya başlayanların da isteğe bağlı sigortalılıkları da çalışmaya başladığı tarihten bir gün önce sona ermektedir.
Ancak, 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (a)[2], (b)[3]ve (e)[4]bentlerine tabi çalışanlar bu çalışmaları devam ederken aynı zamanda isteğe bağlı sigortalı olabilmektedirler.
e)- Sigortalının ölümü
Ölen sigortalının prim borcu bulunmaması halinde ölüm tarihi itibariyle isteğe
bağlı sigortalılık sona erdirilir. Ölen sigortalının prim borcunun bulunması durumunda ise borcun hak sahiplerince 12 ay içerisinde gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte ödenmesi halinde isteğe bağlı sigortalılık ölüm tarihi itibariyle sona erdirilir.
Ölüm tarihi itibariyle prim borcu bulunan sigortalının prim borcunun hak sahiplerince 12 ay içerisinde ödenmemesi veya hak sahiplerinin söz konusu borç tutarını ödemeyeceklerini beyan etmeleri halinde, 12 ay1ık süre beklenmeksizin primi ödenmiş ayın sonu itibariyle isteğe bağlı sigortalılığı sona erdirilmektedir. Mahkemece gaipliğine karar verilen isteğe bağlı sigortalı hakkında, sigortalının ölümüne ilişkin hükümler doğrultusunda işlem yapılmaktadır.
f)- Yurtdışındaki çalışmanın sona ermesi
5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (g)[5]bendi kapsamında sigortalı olanlardan aynı zamanda isteğe bağlı sigortaya devam edenlerin yurtdışındaki çalışmalarının sona ermesi halinde isteğe bağlı sigortalılıkları da aynı tarih itibariyle sona ermektedir. Bunlardan isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenler için yeniden SGK’ya talepte bulunmaları gerekmektedir.
IV -İSTE�zE BA�zLI SİGORTA PRİMLERİNİN MATRAHI, PRİM ORANI VE ÖDENMESİ
1)- Prime Esas Kazancın Tespiti ve Beyanı
İsteğe bağlı sigortalılar 01/10/2008 tarihinden itibaren ödeyecekleri primlerini yazılı beyanda bulunmak suretiyle belirlemeleri gerekmektedir. Sigortalıların beyanda bulunmamaları halinde ödeyecekleri prim tutarı prime esas günlük kazancın alt sınırının otuz katı olarak belirlenmektedir. Sigortalıların ödeyecekleri primleri artırmaya ya da azaltmaya ilişkin beyanları, beyanın yapıldığı tarihteki aydan başlanılarak dikkate alınmakta ve yapılmış olan beyan değiştirilmediği sürece sonraki aylar için de yapılmış sayılmaktadır.
Oniki aydan fazla prim ödemesinde bulunulmaması halinde, oniki aylık sürenin sonundan itibaren beyanın geçerliliği ortadan kalkmaktadır. Beyanda bulunmayan, beyanının geçerliliği ortadan kalkan veya beyanları prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katının altında olan sigortalıların aylık prime esas kazancı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katı olarak dikkate alınmaktadır.
2)- Prim oranı
İsteğe bağlı sigorta primi, prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından yazılı olarak beyan edilen prime esas aylık kazancın % 32’sidir. Bunun % 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası, % 12’si genel sağlık sigortası primidir.
3)- Primlerin Ödenmesi
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 115 inci maddesi gereğince isteğe bağlı sigorta priminin takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir. Ait olduğu aydan itibaren en geç 12 ay içinde kendileri veya hak sahipleri tarafından gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte ödenmeyen süreler, hizmet olarak değerlendirilmemektedir.
İsteğe bağlı sigortalılardan ay içerisinde 30 günden az çalışan veya 80 inci madde gereğince prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saatinin 4857 sayılı İş Kanuna göre belirlenen günlük normal çalışma saatine bölünmesi suretiyle hesaplanan sigortalıların yaptıkları ödemeler hariç isteğe bağlı sigortalıların her ay için otuz tam gün prim ödemeleri zorunludur. Beyan edilen prim tutarından daha az miktarda prim ödenmiş olması halinde ilgili ay isteğe bağlı hizmet olarak değerlendirilmemektedir. Eksik ödenen tutarların toplamı beyan edilen prim tutarı ve buna ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammını karşılaması halinde en eski aydan başlamak üzere prim borçlarına mahsup edilmektedir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında zorunlu sigortalılıkları sona erenlerden isteğe bağlı sigortalılık talebinde bulunanların, zorunlu sigortalılık nedeniyle prim borcunun bulunması halinde, isteğe bağlı sigortaya tabi ödenen primler öncelikle zorunlu sigortalılık nedeniyle SGK’ya olan borçlarına mahsup edilmektedir.
506, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi isteğe bağlı sigortalıların 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki sürelere ait primleri 5510 sayılı Kanuna göre, 5434 sayılı Kanuna tabi olanların ise 5434 sayılı Kanuna göre tahsil edilmektedir.
V -SONUÇ
5510 sayılı Kanun ile daha önce uygulamada bulunan sosyal güvenlik mevzuat hükümlerinde farklı olarak uygulanan isteğe bağlı sigortalılıkta 1/10/2008 tarihinden sonra ilk defa 5510 sayılı kanuna tabi çalışmaya başlayanlar için norm ve standart birliği sağlamıştır. 4/a (SSK’lı) kapsamındaki sigortalılar için istenilen 1080 günlük prim ödeme şartı kaldırılmış isteğe bağlı sigortalı olabilme şartları hafifletilmiştir. Müracat tarihini takip eden aybaşından itibaren başlayan sigortalılık bu Kanun ile müracat tarihini takip eden günden itibaren başlaması hüküm altına alınmıştır. Daha önceden isteğe bağlı sigortalılık nedeniyle sağlık hizmetinden faydalanamaz iken bu kanun ile birlikte eşi sosyal güvenlik kapsamında olsa bile kendi sigortalılıklarından dolayı sağlık hizmetini almaya başlamışlardır.
1/10/2008 tarihinden sonra İsteğe bağlı sigortalılıkta geçen süreler (4/b) kapsamında değerlendirilmeye başlanılmıştır. 506 sayılı kanuna tabi isteğe bağlı sigortalılar ile ilgili anılan kanun mevzuat hükümlerine göre sigortalılık niteliklerinin devamı yönünde bir geçiç hükmü konulmaz iken 5434 sayılı Kanuna tabi iştirakçilerin 1/10/2008 tarihinden sonra isteğe bağlı iştirakçilerin devamı yönünde hüküm bulunmaktadır. Yani Kanun yürürlüğe girmeden önce SSK’ya (4/a) tabi olarak isteğe bağlı olan sigortalı 1/10/2008 tarihinden sonraki dönemler için ödediği primler 4/b kapsamında değerlendirilmekte olup bu durum emekliliğine 3,5 yıldan fazla kalanlar için olumsuz durum oluşturmaktadır. Çünkü sigortalının prim ödeme sürelerinin 4/a kapsamında değerlendirilmesi halinde daha kısa sürede emekliliğe hak kazanabilmekte iken 4/b kapsamında değerlendirilmesi ile emeklilik süresi uzatılmıştır. Kanun yürürlüğe girmeden önce 5434 sayılı Kanuna tabi olarak çalışmaya başlayanlar için isteğe bağlı iştirakçi olabilmelerine olanak sağlanmıştır. Bağ-kur kapsamında isteğe bağlı olan sigortalılar için emeklilik şartının yerine gelebilmesi için ödenen prim ödeme gün sayısında herhangi bir değişiklik olmamıştır.
İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenen prim oranı 2 ‘dir. SSK ya tabi olarak isteğe bağlı olarak prim ödeyen sigortalının prim oranı 1/10/2008 tarihinden önce %20 iken bu tarihten itibaren genel sağlık sigortası primide dahil edilerek 2 olarak belirlenmiştir.
[1]16/6/2006 tarihli ve 26200 Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
[2](a)= ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis atolye ve benzeri ünitelerde çalıştırılanlar
[3](b)= aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrenciler,
[5]uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce çalıştırılmak üzere yurt dışına götürülen Türk işçileri
