1- Giriş
Sosyal Güvenlik Kurumu(SGK) ödenemeyen prim ve diğer alacakları yeniden yapılandırarak sigortalı ve işverenleri ödeme kolaylığı sağlamaktadır. Farklı tarihlerde SGK prim ve diğer alacalarla ilgili yeniden yapılandırma çalışmaları yapılmıştır. Son olarak 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 25/2/2011 tarihli ve 27857 birinci mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
6111 sayılı Kanunun 168 inci maddesinin birinci fıkrası ile Bakanlar Kuruluna, yeniden yapılandırma başvuru süresini ve ilk taksit ödeme süresini bir aya kadar uzatma yetkisi verilmiştir. Söz konusu yetkiye istinaden, Bakanlar Kurulunca, 6111 Sayılı Kanunda Yer Alan Bazı Başvuru ve İlk Taksit Ödeme Sürelerinin Uzatılmasına İlişkin 2011/1713 sayılı Karar alınmış ve söz konusu Karar 30/4/2011 tarihli ve 27920 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Makalemizde yapılandırma ile ilgili uzatmanın esaslarının yanı sıra yapılandırma sırasında karşılaşılan tereddütler ile ilgili düzenlemelerden bahsetmeye çalışacağız.
2- SGK Kapsamındaki Borçların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Son
Başvuru Süresi
Borçların yeniden yapılandırılabilmesi amacıyla en geç 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar başvuruda bulunulmasının şart olduğu öngörülmüştür. Ancak Bakanlar Kurulunca alınan 2011/1713 sayılı karar ile başvuru süresi, Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar uzatılmıştır. Buna göre, 6111 sayılı Kanun kapsamına giren alacaklar için en geç 31.05.2011 tarihine kadar başvuru yapılabilinecektir.
2.1- İdari para cezası alacaklarında son başvuru süresi
İdari para cezası alacakları yönünden, 31.12.2010 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin olup en geç 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25.02.2011 tarihini takip eden ikinci ayın sonuna yani 02.05.2011 tarihine kadar tahakkuk ettiği halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş olanlar yeniden yapılandırma kapsamına girmektedir.
Ayrıca 31.12.2010 tarihi ve önceki sürelerde işlenmiş fiillere ilişkin idari para cezalarının SGK tarafından 02.05.2011 tarihinden önce tebliğe çıkartılması mümkün olduğu halde 02.05.2011 tarihine kadar tebliğ edilmemiş olanlarının 31.05.2011 tarihine kadar ilgililerine tebliğ edilerek tahakkuk etmesi halinde, yeniden yapılandırma kapsamına alınacaktır.
Diğer taraftan 31.12.2010 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin olup yapılandırma kapsamına giren idari para cezalarının 17.05.2011 ila 31.05.2011 tarihleri arasında tebliğ edilmiş olması halinde, bu alacaklar için başvuru süresi, idari para cezasının tebliğ edildiği tarihi izleyen 15 inci günde sona erecektir. Örneğin 18.11.2010 tarihindeki bir fiil ile ilgili idari para cezası(İPC) işveren A’ya 30.05.2011 tarihinde tebliğ edilmesi halinde işveren A İPC ile ilgili yapılandırmaya 14.06.2011 tarihine kadar başvurabilecektir.
3- Kesinleşmeyen Mahkeme kararları da Af Kapsamında
2010/Kasım ve önceki aylara ilişkin açılan hizmet tespit davalarına istinaden 24.02.2011 ve öncesinde ilk derece mahkemelerince verilen kararlar için işverenlerce temyiz yoluna başvurulmuş olmasına rağmen, Yargıtay tarafından nihai karar verilmeden yapılandırma başvurusunda bulunulması halinde, ilgililerce ilk derece mahkemesinin kararına istinaden düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinin Kuruma verilmesi kaydıyla, davadan feragat edildiğine dair dilekçe alınmaksızın bahse konu prim belgelerinin tahakkuk işlemleri yapılarak söz konusu borçlar da yapılandırma kapsamına dahil edilecektir. Yargıtay tarafından, ilk derece mahkemesince alınan kararının bozulması halinde, yapılan ödemeler varsa diğer borçlara mahsup edilecek, yoksa herhangi bir faiz ödenmeksizin ilgililere iade edilecektir.
4- Peşin ödeme seçeneğini seçenlerin mağduriyetleri giderildi
Yapılandırılan borçlar için taksitle ödeme başvurusunda bulunan borçlulara, yapılandırma anlaşmasının bozulmamış olması kaydıyla ödeme vadesi geçmiş taksitin bulunmaması veya bulunmakla birlikte bu taksitlerin ilgili kanunlarda belirtilen sınırların altına olması halinde borcu yoktur yazısının verilecek olmasına rağmen, peşin ödeme başvurusunda bulunmuş olan borçlulara borcun tamamının ödenmesinin ardından borcu yoktur yazısının verilecek olmasının, peşin ödeme başvurusunda bulanan borçluların mağduriyetine neden olmaktaydı.
Bu doğrultuda, kapsama giren borçları 6111 sayılı Kanuna göre yeniden yapılandırılmış ve peşin ödeme başvurusunda bulunmuş olan borçlularca, 30.06.2011 tarihine kadar olmak üzere,
- Ø İhalelere katılmak amacıyla kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olup olmadığına ilişkin yazı talep edilmesi halinde, 6111 sayılı Kanun kapsamına girmeyen borçlarının ihale tarihi itibariyle toplamının Kamu İhale Genel Tebliğinde belirtilen limitlerin altında olması kaydıyla,
- Ø Hak ediş ödemesine esas yasal ödeme süresi geçmiş borcunun olup olmadığına ilişkin yazı talep edilmesi halinde, 6111 sayılı Kanun kapsamına girmeyen borçlarının bulunmaması kaydıyla,
- Ø Devlet yardımı, teşvik ve desteklerden yararlanabilmek amacıyla yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığına dair yazı talep edilmesi halinde, 6111 sayılı Kanun kapsamına girmeyen borçların sorgulamanın yapıldığı tarih itibariyle toplamının 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen aylık asgari ücretin brüt tutarının altında olması kaydıyla,
6111 sayılı Kanuna göre hesaplanan tutarın ödenmesi beklenilmeksizin, kesinleşmiş veya yasal ödeme süresi geçmiş borcunun olmadığına ilişkin yazılar verilecektir.
5- Sonuç
Çeşitli sebeplerle 6111 sayılı Kanun kapsamına giren borçlarını son başvuru süresi olan 02.05.2011 tarihine kadar yapamayan işverenlerin için Bakanlar Kurulunun 6111 Sayılı Kanunda Yer Alan Bazı Başvuru ve İlk Taksit Ödeme Sürelerinin Uzatılmasına İlişkin 2011/1713 sayılı Kararı ile 31.05.2011 tarihine uzatılmıştır.
Daha da önemlisi yeniden yapılandırma sırasında özellikli durumlarda mağdur olan işverenlerimize gerekli düzeltmeler yapılarak yapılandırma kapsamına dahil edilmiş, peşin ödeme seçeneğini seçen işverenler borcu yoktur yazısını 6111 sayılı kanun kapsamındaki borcunu ödemeden alabilecektir. Buna göre mağdur olan veya Af kapsamından yararlanamayan işverenlerimizi gecikmeksizin ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine başvurmaları faydalarına olacaktır.