Bilgili Denetim Denetim Güven İster
1. GİRİŞ:
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1.maddesinde Türkiye’de yapılan, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler ile her türlü mal ve hizmet ithalatının katma değer vergisine tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.
Aynı kanunun 28. maddesinde ise; katma değer vergisi oranının, vergiye tabi her bir işlem için % 10 olduğu ve Bakanlar Kurulu’nun bu oranı, dört katına kadar artırmaya, % 1’e kadar indirmeye, bu oranlar dahilinde muhtelif mal ve hizmetler ile bazı malların perakende safhası için farklı vergi oranları tespit etmeye yetkili olduğu, hükümlerine yer verilmiştir.
Bilindiği gibi (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için KDV oranı %1, (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %8, listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler için olarak belirlenmiştir. Bakanlar Kurulu, KDV Kanunu’nun 28. maddesindeki yetkiye dayanarak Katma Değer Vergisi Oranları değiştirmiştir.
Bu kapsamda Bakanlar Kurulu 24.12.2007 tarih ve 2007/13033 sayılı BKK (II) sayılı listenin B) Diğer Mal Ve Hizmetler başlıklı bölümünün 24. sırasında “gazino, açık hava gazinosu, bar, dans salonu, diskotek, pavyon, taverna, birahane, kokteyl salonu ve benzeri yerler hariç olmak üzere kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler, lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde verilen hizmetler (bu yerlerde verilen hizmetlerin alkollü içeceklere isabet eden kısmı hariç)” sayılmıştır.
Buna göre turizm işletme belgesi bulunan ve bu belgede sayılan ÇOK AMAÇLI SALON olarak belirtilen yerlerde uygulanacak Katma Değer Vergisi oranın ne olması gerektiği yazımızın konusu teşkil etmektedir.
2. YİYECEK VE İÇECEK SUNULAN YERLERDE KDV ORAN UYGULAMASI:
107 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde, kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler (hazır yemek şirketleri dâhil), lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde verilen hizmetlerde KDV oranı 01.01.2008 tarihinden itibaren % 8 olarak uygulanacağı açıklanmıştır.
Bu yerlerde verilen hizmetler içinde alkollü içecek servisinin de bulunması halinde, hizmetin alkollü içeceklere ilişkin kısmına KDV oranı uygulanacaktır. Yukarıda sayılan işletmeler toplam hizmet bedeli içinde alkollü içeceklere ilişkin olan ve olmayan kısmı hesaplayarak faturada ayrıca gösterecekler ve alkollü içeceklere isabet eden kısım üzerinden , diğer kısım üzerinden %8 KDV hesaplayarak KDV tutarını ayrı ayrı ve toplam olarak faturada göstereceklerdir.
3. KONAKLAMA TESİSLERİNİN BÜNYESİNDEKİ HİZMET BİRİMLERİNDE KDV UYGULAMASI:
2007/13033 sayılı Kararnamenin eki II sayılı listenin B bölümünün 24 üncü sırasına göre kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler, lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde verilen hizmetlerde 1/1/2008 tarihinden itibaren % 8 KDV oranı uygulanmaktadır.
Buna göre, otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinin bünyesindeki;
– lokanta, restaurant, restaurante,
– alakart lokantası,
– kahvaltı salonu,
– açık yemek alanı,
– yemek terası,
– kafeterya, snack bar, vitamin bar,
– pasta salonu,
– lobi
gibi mekanlarda verilen hizmetlerde % 8 oranında KDV uygulanacaktır. Bu yerlerde alkollü içecek servisinin de bulunması halinde 107 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (C/1.1) bölümünün ikinci paragrafında yapılan açıklamalar çerçevesinde işlem yapılacaktır.
4. KONAKLAMA TESİSLERİNİN BÜNYESİNDE YER ALAN ÇOK AMAÇLI SALONLARDA KDV UYGULAMASI:
Yazımızın önceki bölümlerinde açıklandığı üzere konaklama tesislerinde yer alan lokantalarda verilen yemek hizmetleri % 8 Katma Değer Vergisine tabidir.
Konaklama tesislerinin Turizm İşletme Belgelerinde tesislerin kapasiteleri belirtilmektedir. Bu işletme belgelerinde tesis kapasitesi lokanta, toplantı salonu, pastane, jimnastik salonu, Türk hamamı, kokteyl salonu ve çok amaçlı salon gibi değişik hizmet birimleri adı altında sayılmaktadır. Çok amaçlı olarak kullanılan salonlarda verilen hizmetlerde hangi KDV oranın uygulanacağı önem arz etmektedir. Çok Amaçlı Salonlarda verilen (sadece yemek hizmeti) yemek hizmetlerinde uygulanacak Katma Değer Vergisi oranı aşağıda açıklayacağımız sebeplerden dolayı % 8 olmalıdır.
Vergileme Olayın Gerçek Mahiyetinin Esas Olması: 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3’ncü maddesinin (B) bendinde; “İspat: Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır. Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti yemin hariç her türlü delille ispatlanabilir. Şu kadar ki, vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan şahit ifadesi ispatlama vasıtası olarak kullanılamaz” hükmü mevcuttur.
Buna göre her ne kadar 107 seri nolu tebliğde sayılan yerler arasında Çok Amaçlı Salonlar sayılmasa buralarda verilen hizmetin lokantada verilen hizmetler ile tamamen aynı olması, lokantada verilen hizmete ilave olarak farklı hiçbir hizmetin verilmemesi durumunda burada verilen hizmetin gerçek mahiyeti lokantada verilen hizmetin mahiyetinden hiçbir fark arzetmeyecektir. Bu durumda çok amaçlı salonlarda sadece yemek hizmetinin verilmesi durumunda uygulanacak Katma Değer Vergisi oranı %8 olmalıdır. Zaten 107 seri nolu tebliğin ilgili bölümünde % 8 oranının uygulanacağı yerler tek tek sayılmış ve sonunda …… ve benzeri yerler, 108 seri nolu tebliğde ise …… gibi mekanlar ibaresi kullanılmıştır.
Vergilemede Adalet İlkesi: Genel olarak vergilemede adalet eşit durumdakilerin eşit muameleye tabi tutulmalarını ifade eder. Dolayısıyla bir konaklama işletmesinin lokantasında verilen yemek hizmeti ile çok amaçlı salonunda verilen yemek hizmeti aynı Katma Değer Vergisi oranına tabi olmalıdır. Kaldı ki lokantanın kapasitesinin dolu olması nedeniyle çok amaçlı salonun da lokanta gibi kullanılması durumunda farklı Katma Değer Vergisi oranının uygulanması pek de mantıklı ve adaletli olmayacağı gibi rekabet ve eşitlik açısından da problem doğuracaktır.
5. SONUÇ:
Vergilemede adalet ilkesi ve Vergi Usul Kanununda kanuni ifadesini bulan vergilemede olayların gerçek mahiyetlerinin esas alınması ilkesi gereğince konaklama tesislerinde yer alan lokantalarda Katma Değer Vergisi Oranının % 8 olarak uygulandığı gibi yine bu tesislerde Çok Amaçlı Salon olarak kullanılan hizmet birimlerinde de verilen yemek hizmetlerinde Katma Değer Vergisi oranı % 8 olarak uygulanmalıdır. Aksi durumda mükellefler açısından haksız vergi uygulamaları ve haksız vergi rekabeti ortaya çıkacaktır. Bunun önlenmesi bakımından söz konusu tesislerin çok amaçlı salonlarında verilen hizmetin niteliğine göre Katma Değer Vergisi uygulamasına gidilmesi, verilen hizmetin niteliği itibariyle tabi olduğu Katma Değer Vergisi oranında belge düzenlenmesi yerinde bir uygulama olacaktır.
