1.GİRİŞ
15.03.2007 tarihli 5604 sayılı yasa(1) ile 01-20 temmuz tarihleri arası 2007 yılından itibaren mali tatil olarak ihdas edilmiştir. Mali tatile rastlayan sürelerde yapılması gereken bildirimler, mali tatilin son gününü izleyen yedinci güne kadar yapıldığı takdirde, süresinde yapılmış olarak kabul edilmektedir. Ancak tüm bildirimler mali tatil kapsamında değildir. Yazımızda SGK uygulamaları yönünden Mali Tatil incelenecektir.
2. MALİ TATİL KAPSAMINA GİREN BİLDİRİMLER VE ÖDEMELER
2.1.İşyeri Bildirgesi
5510 sayılı yasanın(2) 11. maddesine göre İşveren tarafından en geç sigortalı çalıştırmaya başlandığı tarihte SGK’nın ilgili birimine verilmesi gereken işyeri bildirgesi, bu tarihin mali tatile rastlaması durumunda, bildirgenin verilme süresi 27 Temmuza kadar uzamaktadır.
Örnek: 15 Temmuz tarihinde işyeri açarak sigortalı çalıştırmaya başlayan işveren, bu işyerine ait işyeri bildirgesini 27 Temmuz tarihine kadar verebilecektir.
2.2. İşe Giriş Bildirgesi
5510 sayılı yasanın 8. maddesinde işe giriş bildirgelerinin yasal verilme süreleri belirtilmiştir. İlk defa tescil edilen işyerleri ile yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarında sefer esnasında işe alınan sigortalılar için, işe alındıkları tarihten itibaren bir ay, inşaat, başlıkçılık ve tarım işlerinde çalışanlar için, işe alındıkları gün, diğer işyerlerinde çalışanlar için, işe başlamadan bir gün önce sigortalı işe giriş bildirgesinin SGK’ya internet ortamında verilmesi gerekmektedir. İşe giriş bildirgesinin son verilme tarihinin Mali tatile rastlaması durumunda, bu süreler 27 temmuz tarihine uzamaktadır.
Örnek: İlk defa 5 Haziranda tescil edilen bir işyerinde, aynı tarihte işe alınan sigortalıya ait işe giriş bildirgesinin son verilme zamanı 5 Temmuz iken, Mali tatil dolayısıyla bu süre 27 temmuza uzamaktadır.
4/b (bağ-kur) kapsamında olanları bildirmekle yükümlü olanlar için de mali tatil uygulaması geçerlidir.
Örnek: ABCD Anonim Şirketine ortak iken 03.07.2011 tarihinde yönetim kuruluna seçilen Mehmet Bey’in sigortalı işe giriş bildirgesi, Şirket tarafından 15 gün içinde en geç 18.07.2011 tarihinde SGK’ya verilmesi gerektiği halde mali tatil nedeniyle, yasal verilme süresi 27.07.2011 tarihine kadar uzayacaktır.
2.3. İşten Ayrılış Bildirgesi
Sigortalı işten ayrılış bildirgesi, 5510 sayılı yasanın 9. maddesine göre, sigortalılığın sona erdiği tarihten itibaren 10 gün içinde SGK ya verilmelidir. 4/a (ssk) kapsamında sigortalı çalıştıran işverenlerce bu bildirim e-sigorta ile internet yoluyla yapılmaktadır.
Örnek: 28 Haziran 2011 tarihinde işten ayrılan sigortalı Ahmet Kurt adına işten ayrılış bildirgesinin işverence 8 Temmuz tarihinde SGK’ya e-sigorta yoluyla verilmesi gerekirken, mali tatil nedeniyle 27 temmuz tarihine kadar verilebilecektir.
Örnek: XYZ Ltd. Şti. ortağı Hamdi Bey, şirket ortaklığından 25 haziran tarihinde ortaklar kurulu kararı ile ayrılmıştır. Hamdi Bey’e ilişkin en geç 05 Temmuz tarihinde verilmesi gereken sigortalı işten ayrılış bildirgesi XYZ Ltd tarafından mali tatil dolayısıyla 27 temmuz tarihinde verildiği durumda yasal sürede verilmiş olacaktır.
2.4. Aylık Prim Hizmet Belgeleri
Resmi işyerleri ile ayın 15’i ila müteakip ayın 14’ü arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalı çalıştıran özel sektör işyerleri(3), aylık prim hizmet belgelerini takip eden takvim ayının 7 sine kadar e-sigorta yoluyla SGK’ya vermeleri gerekmektedir.
Örnek: TERS işlem gören özel sektör işyeri, Mayıs aylarına ait aylık prim hizmet belgesini 07 Temmuza kadar vermesi gerekirken mali tatil dolayısıyla 27 temmuz tarihine kadar verebilecektir.
2.5. SGK’ya yapılacak İtirazlar
SGK tarafından uygulanan idari para cezalarına 15 gün içinde yapılması gereken itiraz süresinin, resen hesaplanan prim borçlarına bir aylık itiraz süresinin, asgari işçilik tespit komisyonunca belirlenen orana bir aylık itiraz süresinin ve SGK tarafından tespit edilen kısa vadeli sigortalar prim oranına itiraz süresinin son günlerinin mali tatile denk gelmesi hallerinde de bu süreler 27 Temmuza kadar uzamaktadır.
Örnek: SGK tarafından uygulanarak 17 Haziranda işverene tebliğ edilen idari para cezasına yasal itiraz süresi 02 Temmuz iken mali tatil nedeniyle bu süre 27 temmuz tarihine uzamaktadır.
2.6. Prim ve İdari Para Cezası Ödemeleri
Son ödeme tarihi Mali tatile rastlayan prim ve idari para cezası ödemeleri de mali tatil kapsamında 27 Temmuz tarihine kadar ödenebilecek, yapılan bu ödemeler yasal sürede ödenmiş olarak değerlendirilecektir.
Örnek: 4/a kapsamında sigortalı çalıştıran Bozüyük Belediyesi, 2011/05. ay primlerini 14 Temmuz 2011 tarihinde ödemesi gerekirken mali tatil uygulaması dolayısıyla, bu primleri 27 Temmuz 2011 tarihine kadar gecikme zammı ve gecikme cezası olmadan ödeyebilecektir.
Örnek: Kendisine 16 haziranda idari para cezası tebliğ edilen işveren, 01 Temmuz tarihinde ödemesi gereken bu cezayı 27 Temmuz tarihine kadar % 25 indirimli olarak ödeyebilecektir.
Örnek: Askerlik borçlanması yapan ve ödemesi gereken tutar 10 haziran tarihinde kendisine tebliğ edilen Murat Bey, bir ay içinde 10 Temmuza kadar ödemesi geren askerlik borçlanma bedelini, mali tatil dolayısıyla 27 Temmuza kadar ödediği durumda borçlanması geçerli sayılacaktır.
3. 20-27 TEMMUZ TARİHLERİNE İLİŞKİN BİLDİRİM VE ÖDEMELER
01-20 temmuz arası mali tatil olarak ihdas edilmiş ve bu sürelerde yapılması gereken bildirim ve ödemeler için ilave 7 günlük bir süre tanınmıştır. Aynı şekilde 21-26 temmuz tarihlerinde yapılması gereken bildirim ve ödemeler de 27 temmuz tarihine kadar yapılabilecek ve 27 temmuz tarihinde yapılan bildirimler yasal sürede yapılmış olarak değerlendirilecektir.
Örnek: Özel sektör işverenlerince 23 temmuz tarihine kadar e-sigorta yoluyla verilmesi gereken Aylık prim hizmet belgeleri 27 temmuz tarihine kadar verildiği takdirde yasal sürede verilmiş sayılacaktır.
4. MALİ TATİL KAPSAMINA GİRMEYEN BİLDİRİMLER
30.06.2007 tarihli resmi gazetede yayınlanan 5604 sayılı mali tatil ihdas edilmesi hakkında kanunun 2 nci maddesinin uygulanmasına ilişkin tebliğin 8. maddesinin (b) bendinde, İş kazası ve meslek hastalığına ilişkin bildirimler ile rapor alan sigortalılar için yapılacak olan çalışılmadığına dair bildirimlerin 5604 sayılı mali tatil kapsamında olmadığı ifade edilmektedir.
Buna göre iş kazası bildirimleri ile meslek hastalığı bildirimlerinin mali tatile rastlaması durumunda da 5510 sayılı yasada öngörülen 3 günlük süre içinde SGK ya bildirilmesi gerekmektedir.
Yine istirahat raporu kullanan sigortalılara ilişkin çalışılmadığına dair bildirim girişinin e-sigorta üzerinden mali tatile denk gelip gelmediğine bakılmaksızın 5 günlük yasal süre içinde yapılması gerekmektedir.
5. DENETİM VE TEBLİGATLAR
SGK mali tatil esnasında denetim, tespit, kontrol ve tarama yapabilecektir. Aynı zamanda Kayıt ve Belge ibrazı için tebligat gönderebilecek, ancak kayıt ve belgelerin ibrazı için verilen sürenin son günün mali tatile rastlaması halinde 27 temmuza kadar süre uzayacaktır.
SGK 5510 sayılı yasanın 100. maddesi kapsamında da bilgi ve belge isteyebilecek, bununla ilgili sürenin son gününün mali tatile rastlaması halinde de süre 27 temmuza uzayacaktır.
6. SONUÇ
Mali tatil ihdas edilmesi hakkında 5604 sayılı kanun 2007 yılında yayınlanmış, aynı yıl Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlığınca kanunun uygulanmasına ilişkin tebliğ yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Ancak 2008 yılında sosyal güvenlik reformu yürürlüğe girmiş, 2009 yılında ise Sosyal Güvenlik Kurumuna Yapılan Sigortalı ve İşyeri Bildirimlerinin Bazı Kurumlara Yapılması Gereken Bildirimler Yerine Geçmesine Dair Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik(4) yürürlüğe girmiştir.
5604 sayılı yasanın uygulanmasına ilişkin tebliğin güncellenmesi gerekmektedir. 5510 sayılı yasanın 8. maddesi yedinci fıkrası, 47. maddesi üçüncü fıkrası, 61.maddesi, 85. maddesi beşinci fıkrası, 90. maddesi birinci fıkrası ve 100. maddesi kapsamında yapılan/yapılması gereken bildirimlerle ilgili hükümlerin mali tatil açısından açıklığa kavuşturulması gerektiğini düşünmekteyiz.
———
(1) 28.03.2007 tarihli resmi gazetede yayınlanmıştır.
(2) Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 16.06.2006 tarihli resmi gazetede yayınlanmıştır.
(3) Ayın 15 i ile takip eden ayın 14 ü arasındaki çalışmaları karşılığı çalışanlarına ücret ödeyen işverenler, işyeri dosyasının bulunduğu SGK müdürlüğüne dilekçe vererek TERS işyeri kodu açılışı yaptırmaları gerekmektedir.
(4) 21.07.2009 tarihli resmi gazetede yayınlanmıştır.
—-
Yazıda belirtilen görüşler yazarına ait olup, çalıştığı kurumla ilişkilendirilemez.
—–