SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA PRİM BORCU OLAN İŞVERENLERİN KAMUOYUNA AÇIKLANMASINDA DİKKATE ALINMAYACAK BORÇLAR

 

SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA PRİM BORCU OLAN İŞVERENLERİN KAMUOYUNA AÇIKLANMASINDA DİKKATE ALINMAYACAK BORÇLAR

 

I. GİRİŞ

5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nun 10’uncu maddesi Soysal Güvenlik Kurumu Başkanının görev, yetki ve sorumluluklarını düzenlemektedir. Söz konusu maddenin (g) fıkrasıyla Başkana, “ödeme tarihi altı aydan daha uzun süre gecikmiş ve Yönetim Kurulu tarafından her yıl için belirlenecek tutardan daha fazla prim borcu olan işverenleri, yönetmelikle belirlenen usûl ve esaslara göre her yıl kamuoyuna açıklamak” görevi verilmiştir.

Söz konusu göreve ilişkin usul ve esasları belirlemek üzere 22.05.2007 tarih ve 26529 sayılı Resmi Gazete’de “Sosyal Güvenlik Kurumuna Prim Borcu Olan İşverenlerin Kamuoyuna Açıklanmasına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bu çalışmada, sosyal güvenlik kurumuna prim borcu olan işverenlerin kamuoyuna açıklanmasında hangi borçların dikkate alınmayacağı açıklanacaktır. 

II. PRİM BORCU OLAN İŞVERENLERİN KAMUOYUNA AÇIKLANMASINDA DİKKATE ALINMAYACAK BORÇLAR 

           Ödeme tarihi altı aydan daha uzun süre gecikmiş ve Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulu tarafından her yıl için belirlenecek tutardan daha fazla prim borcu olan işverenleri ve prim borçlarını kamuoyuna açıklanmak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanının görevidir.

Borçlu işverenlerin kamuoyuna açıklanacak prim borcu; 08/06/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile 17/07/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu uyarınca ödenmesi gereken sigorta primini, emekli keseneklerini ve bunların karşılıklarını ifade eder.

Kamuoyuna açıklanacak borçlu işverenlerin Türkiye genelinde ödenmeyen prim aslının tespitinde; ödeme süresinin sona erdiği veya kesinleştiği tarihi takip eden aydan başlanarak üzerinden altı ay geçmesine rağmen ödenmeyen primlerin, borç asılları toplamı dikkate alınır ve ödeme vadesindeki gecikme altı aydan az olmamak kaydıyla en son hangi aya ait borç asıllarının dikkate alınacağı Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı tarafından belirlenir.  Yönetim Kurulunca, kamuoyuna açıklanacak işverenlerin prim borcunun belirlenmesinde asıl alacak ve bunlara bağlı gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerin toplamından oluşan borcun dikkate alınacağına karar verilmesi halinde, bu maddenin ikinci fıkrası gereğince bulunacak borç aslına, anılan borçların ödenmesi gereken sürenin bitiminden kamuoyuna açıklamanın yapılacağı aydan önceki üçüncü ayın sonuna kadar ilgili mevzuat gereğince hesaplanacak gecikme cezası veya gecikme zammı ile faiz toplamı dikkate alınır.

Bununla birlikte, açıklanacak prim borcu miktarının tespitinde birtakım borçlar dikkate alınmaz. Bunlar;

a) 21/07/1953  tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48’inci maddesi uyarınca tecil ve taksitlendirilmiş olup, açıklanan işlemi, kamuoyuna açıklamanın yapılacağı aydan önceki üçüncü takvim ayının sonuna kadar bozulmamış olan prim borçları,

b) Açıklama tarihinden önce 6183 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinde sayılan teminatlardan banka teminat mektubunun verilmesi suretiyle tecil ve taksitlendirme talebinde bulunan ve açıklama tarihi itibarıyla talepleri henüz değerlendirme aşamasında bulunan işverenlerin, banka teminat mektubu ile teminat altına alınan prim borçları,

c) Özel kanunlara göre ödeme planına bağlanan ve kamuoyuna açıklamanın yapılacağı aydan önceki üçüncü takvim ayının sonuna kadar ödeme yükümlülükleri yerine getirilen prim borçları,

ç)  Çeşitli kanunlarda yer alan sorumluluk hükümleri gereğince, işverenin işverenlik sıfatı dışında asıl  kurum borçlusu ile birlikte sorumlu olduğu borç tutarı,

d) Takip ve tahsil müesseseleri üzerine işveren tarafından yaratılan ihtilaflar sonucu açıklamanın yapılacağı tarihten önce verilmiş olan ve bu tarihe kadar geçerliliğini koruyan icranın durdurulmasına ilişkin tedbir kararlarına konu  prim borçları,

e) Ertelenen prim borçları,

f) Kamuoyuna açıklamanın yapılacağı tarihten önceki onuncu iş gününün sonuna kadar tamamen ödenen veya banka teminat mektubu ile teminat altına alınan prim borçlarıdır.

Söz konusu Yönetmeliğin 6’ncı maddesinde düzenlenen kamuoyuna açıklamada dikkate alınmayacak borçlar, yukarıda sayıldığı üzere borcun tespitine konu edilmeyecek borçlardır.

Borçlu işverenlerin prim borçlarının kamuoyuna açıklanması amacıyla bir liste yapılır. Kamuoyuna açıklanacak liste, borç durumu büyükten küçüğe sıralama yapılmak suretiyle hazırlanır ve her sayfasına müteselsil sıra numarası verilir. Listede aşağıdaki hususlar yer alır:

a) İşverenin adı, soyadı veya unvanı,

b) İşverenin Vergi Kimlik Numarası veya T.C. Kimlik Numarası,

c) İşverenin bu Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilen açıklanacak borç tutarı.

Kamuoyuna açıklanacak borçlu işverenler listesi, her yılın Mart – Haziran döneminde Sosyal Güvenlik Kurumu internet sitesinde ve/veya il müdürlüklerinde bir hafta süre ile kamuoyuna açıklanır. Kamuoyuna açıklanan listede kayıtlı işverenler hakkında, listede yer alan bilgiler dışında başka açıklama yapılmaz. Kamuoyuna açıklanan listeler, askıdan kaldırıldıktan sonra, Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü tarafından muhafaza edilir. Bu tarihten sonra listede yer alan işverenler hakkında listede yer alan bilgiler de dâhil olmak üzere  herhangi bir açıklamada bulunulmaz.

İşverenler ilan edilen bilgilere, ilanın yapıldığı tarihi takip eden üç iş günü içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna itiraz edebilirler. Yapılan itirazlar Sosyal Güvenlik Kurumunca incelenir. Bu inceleme sonucunda itirazın haklı olduğunun tespiti halinde listelerde gerekli düzeltme yapılarak, borcun ilan edilme usulünde olduğu şekliyle kamuoyuna duyurulur.

III. SONUÇ

Sosyal Güvenlik Kurumuna prim borcu olan işverenlerin kamuoyuna açıklanması prim ve diğer alacakların zamanında tahsilinin sağlanmasına yönelik bir tedbirdir. İşverenin borcunu zamanında ödeyebilmesini sağlamak üzere hazırlanan bu düzenleme, belirlenen borç rakamının üzerinde borcu olan işverenlere karşı uygulanmaktadır.

Kamuoyuna açıklamada dikkate alınmayacak borçlar yukarıda bahsedilen Yönetmeliğin içerisinde sayılma yöntemiyle belirlenmiştir. Ayrıca işverenlerin söz konusu uygulamayla karşı karşıya kalmamaları için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un tecil maddesinden yararlanabileceklerini de belirtmek gerekir