Takviye Kursu Düzenleyen Devlet Okulları Mükellef Olmak Zorundadır

1-GİRİŞ
Öğrencisi olan okuyucular hemen hatırlayacaklardır. Devlet okullarında öğrencilere hafta sonları takviye kursları düzenlenmektedir. Ancak okul yönetimleri öğrenci velilerine ‘Katılıp katılmamak tamamen size kalmış’ şeklinde açıklamalarda bulunmaktadırlar. Ancak öğrencinizin başarısız olması durumunda ise, sebep olarak takviye kurslarına katılmayışı gösterilmektedir. Öğretmeni aynı, öğrencisi aynı, fiziki mekanı da aynı olan bir eğitimde, bakanlıkça hazırlanan haftalık beş günlük müfredat mı yeterli değil? yoksa başka nedenlerle mi takviye kursları düzenlenmektedir? Bu konu üzerinde sorumluluk sahibi olan herkesin kendisini sorgulaması gerekmektedir.

Bizim makalemizin konusu ise bu kursların gerekli olup olmadığından ziyade, düzenlenen kurslar nedeniyle resmi okullar tarafından ilgili yönetmelik hükümlerine göre öğrencilerden tahsil edilen ve öğretmenler ile diğer personele yapılan ödemelerin vergisel boyutu ile ilgili olacaktır.

2- YETİŞTİRME KURSLARINA İLİ?zKİN GENEL BİLGİ

Milli eğitim bakanlığı tebliğler dergisinin Nisan 2004/2559 sayısında yayımlamış olduğu ‘Millî Eğitim Bakanlığı Öğrencileri Yetiştirme Kursları Yönergesi’ ile resmi okullarda düzenlenecek olan takviye kurslarına ilişkin düzenlemelere yer vermiştir. Bu düzenlemeler özet olarak şöyledir;

-Kurs Açma Yetkisi
Bu yetki okul müdürünün teklifi ve millî eğitim müdürünün onayı ile açılır. Ancak milli eğitim müdürleri okul müdürünün teklifi olmadan da kurs açılmasını isteyebilir.
-Kurslara Katılacaklar
Kurslara ilgili okulun öğrencileri katılabildği gibi, diğer okul öğrencileri ve açık öğretim öğrencileri de katılabilirler.
-Kurs Ücretinin Tespit ve Tahsil Edilmesi
Kurslara katılan öğrencilerden ders saati başına alınacak kurs ücreti; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre gece öğretimi için öngörülen gösterge rakamı ile o tarihte uygulanan aylık kat sayısının çarpımı sonucunda bulunacak tutarın yetiştirme kurslarında 1/5’inden az, 1/3’ünden çok, hazırlama kurslarında ise 1/3’ünden az, tamamından çok olmayacak şekilde kurs merkezi yönetim kurulu tarafından belirlenir.
Kurs ücretleri, kurs merkezi yönetim kurulu tarafından millî bankaların birinde açılan hesaba yatırılır ve dekontu okul müdürlüğüne verilir.
-Kurslardan Ücretsiz veya İndirimli Yararlanma
Maddi imkanı yetersiz öğrenciler ücretsiz olarak bu kurslardan faydalanırlar. Ancak Ücretsiz olarak yararlanacak öğrenci sayısı, kurslara katılan öğrenci sayısının % 10’undan fazla olamaz.
-Kurs ve Personel Giderleri

Kurs giderleri için, kurs gelirlerinin % 1’inden oluşan bir pay ayrılır.

Personel giderleri; kurslarda görev alan kurs merkezi yönetim kurulu başkan ve üyelerine, öğretmenlere ve destek hizmetlerini yürüten personele ödenen ücretlerden oluşan giderlerdir.
Kurs gelirlerinin % 5’i kurs merkezi müdürüne, % 6’sı kurs merkez yönetim kurulunun okul müdürü ve okul-aile birliği temsilcisi dışında kalan üyelerine, % 80’i kurslarda görev alan öğretmenlere, % 6’sı ise kurs merkezinin bakım, temizlik, evrak ve baskı işlerini yürüten memur ve hizmetlilere ödenir.

Ödemeler, kurs dönemleriyle sınırlı kalmak kaydıyla ayda; ek gösterge dahil en yüksek devlet memuru brüt aylığının kurs merkezi müdürü için 0’ünü, kurs merkezi yönetim kurulu üyelerinin her biri için % 75’ini, memur ve hizmetlilerin her biri için % 50’sini geçemez.

Artan miktar ve kurs giderleri için ayrılmış bulunan %1’lik pay; kurslarda kullanılan matbuat, kırtasiye, eğitim araç ve gereçleri ile benzeri malzemeler için harcanır. Bu harcama sonucunda da kullanılamayan meblağlar, o öğretim yılı içerisinde olmak üzere kurs merkezi yönetim kurulunun kararı doğrultusunda kursun düzenlendiği okulun diğer ihtiyaçlarında kullanılır.

Öğretmenlere ödenecek ders saati ücreti; kurs gelirlerinin öğretmenler için ayrılan % 80’inin, o kurs merkezinde bütün derslerden verilen ders saati sayısı toplamına bölünmesiyle bulunur. Bulunan birim ders saati ücreti, öğretmenin fiilen kurs verdiği ders saati toplamıyla çarpılarak o öğretmenin alacağı ücret tespit edilir. Bu işlem her ay için müstakil olarak yapılabileceği gibi kurs merkezi yönetim kurulu ve kursa katılan öğretmenlerin müşterek kararıyla dönem sonunda toplu olarak da yapılabilir. Bu işlemin kurs dönemi sonuna bırakılması halinde elde edilecek ek gelir, kurs gelirlerine ilâve edilir.

Kurs merkezinde görevlendirilen yönetici ve öğretmenler ile destek hizmetlerini yürüten personelden tahakkuk ettirilen gelir ve damga vergileri, kurs merkezi yönetim kurulunca ilgili vergi dairesine yatırılır.
Yukarıda açıklandığı üzere; öğrencilerden bu amaçla yapılan tahsilatlar milli bankalardan birinde açılan hesaba yatırılması zorunludur. Yani okul idarelerinin nakit tahsilat yapması yönerge gereği mümkün değildir.
Yine öğrencilerden tahsil edilen kursa katılım bedelleri aşağıda belirtildiği gibi taksim edilmesi gerekmektedir.

%1	Kurs giderleri
%5	Kurs merkezi müdürne
%6	kurs merkez yönetim kurulunun okul müdürü ve okul aile birliği temsilcisi dışında kalan üyelerine
€	Kursta ders veren öğretmenlere
%6	kurs merkezinin bakım, temizlik, evrak ve baskı işlerini yürüten memur ve hizmetlilere
%2	Matbuat ve diğer eğitim araçları
100%	TOPLAM

3-GENEL BÜTÇEYE DAHİL KAMU KURUMLARI MUHTASAR BEYANNAME VERMEZLER

Gelir vergisi kanununnun 98. Maddesinde belrtildiği üzere; aynı yasanın 94’üncü maddesi gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın yirmiüçüncü günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. Zirai ürün bedelleri üzerinden tevkifat yapanlar hariç olmak üzere, çalıştırdıkları hizmet erbabı sayısı 10 ve daha az olanlar, 94’üncü maddeye göre yapacakları tevkifatla ilgili muhtasar beyannamelerini, bağlı bulundukları vergi dairesine önceden bildirmek şartıyla her ay yerine Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının yirmiüçüncü günü akşamına kadar verebilirler.

Ancak gelir vergisi kanununun 100. Maddesinde belirtildiği üzere; Genel bütçeye dahil idare ve müesseseler yaptıkları vergi tevkifatı için beyanname vermezler.

Açıklanan nedenerden dolayı resmi okullar öğretmen ve diğer personeline yapmış oldukları ücret ödemelerinden dolayı tevkifat yapmakta ancak muhtasar beyanname ile beyan etmemektedirler.

4-TAKVİYE KURSU DÜZENLEYEN RESMİ OKULLAR MUHTASAR BEYANNAME VERMEK ZORUNDADIRLAR

Makalemizin 3. Bölümünde açıklandığı üzere; genel bütçeye dahil kamu kurumları GVK’nın 94. Maddesine göre yapmış oldukları tevkifatlar nedeniyle muhtasar beyanname vermek zorunda değildirler. Devlet okulları da genel bütçe içerisinde yer aldıklarından dolayı öğretmenlere ve diğer personele, mutat eğitim faaliyeti nedeniyle yapılan ücret ödemelerinden dolayı muhtasar beyanname vermeleri gerekmemektedir.

Ancak resmi okullar tarafından düzenlenen takviye kursları, okulların asli faaliyetleri arasında yer almadığından dolayı, yapılan bu faaliyet dolayısıyla öğretmen ve diğer personele yapılan ödemeler nedeniyle GVK’nın 94. maddesine gore tevkifat yapılması ve muhtasar beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.

Konu ile ilgili yayımlanmış olan ve yukarıda ayrıntıları yer alan yönergeye göre, resmi okullar yapmış oldukları bu ödemeler nedeniyle tevkifat yapıp, muhtasar beyanname ile bağlı bulundukları vergi dairelerine ödemek zorundadırlar. Zor durumda kalmak istemeyen devlet okullarının bu hususu dikkate almalarında fayda görüyoruz.