Yapılandırılacak SGK Borçları

Ödenmeyen SGK alacakları 49 milyar TL ye ulaşmıştır. Kamu alacaklarının tahsili için hazırlanan kanun tasarısı TBMM’ye sunulmuş olup, bu tasarıya göre yapılandırılacak SGK borçları, tasarının kanunlaştığı tarihi izleyen dördüncü aydan başlamak üzere en fazla 18 eşit taksitle, toplam 36 ayda ödenebilecektir.

Tasarının kanun olarak yayımlanacağı tarihe kadar tahakkuk eden prim borçlarına ait gecikme zammı ve gecikme cezası borçları silinecek, prim asılları, borcun ödeme vadesinden tasarının kanun olarak yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE oranı esas alınarak hesaplanacak tutarla birlikte ödenebilecektir.

Tasarının kanun olarak yayımlandığı tarihten itibaren 4 ay içinde peşin ödenecek borçlara ayrıca herhangi bir faiz hesaplanmayacaktır. 4 ay içinde ödenmeyenler 6- 9 -12-18 eşit taksitle 2 ayda bir ödenebilecek ve vadesine göre belirlenen katsayı tutarında faiz ilave edilecektir.

 

 

 

YAPILANDIRMA KAPSAMINA GİREN BORÇLAR

 

 

 

 

 

Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Kurumu alacakları

 

 

1 – 2010/Haziran ayı ve önceki aylara ait, SSK ve Bağ-kur sigorta primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi borçları,

 

 

2 – 2010/Haziran ayı ve önceki aylara ait, Ödeme vadesi bir yılı geçmeyen isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi borçları,

 

 

3 – 2010/Haziran ayı ve önceki aylara ait, İlgili kanunlar gereği Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı borçları,

 

 

 

 

 

Yukarıda sayılan Sosyal Güvenlik borçlarının, Tasarının kanun olarak yayımlandığı tarihten önce tahakkuk etmeleri halinde, bu borçlara ait tüm gecikme zammı ve gecikme cezaları silinerek, borç asıllarına yasal ödenme süresinden tasarının kanunlaştığı güne kadar TEFE/ÜFE oranlarında yeni hesaplama yapılacaktır. Hesaplanan yeni tutarlar ile vadesine göre hesap edilerek ilave edilecek toplam tutarlar en fazla 18 eşit taksitle 36 ayda ödenebileceklerdir.

 

 

 

 

 

Fark Prim Borçları

 

 

4 – Tasarının Kanunlaşmasından önce, Kurumca⁽¹⁾ resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilen ve 30 .06.2010 tarihi ve öncesi bitirilmiş olan özel bina inşaatlarına ait fark işçilik prim borçları,

 

 

5 – Tasarının Kanunlaşmasından önce, Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilen ve 30.06.2010 tarihi ve öncesi bitirilmiş olan ihale konusu işlere ait fark işçilik prim borçları

 

 

 

 

 

6 – 30.06.2010 tarihi ve öncesi bitirilmiş olan ancak, Tasarının Kanunlaşmasından önce, Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilmeyen özel bina inşaatlarına ait fark işçilik prim borçları

 

 

7 – 30.06.2010 tarihi ve öncesi bitirilmiş olan ancak, Tasarının Kanunlaşmasından önce, Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilmeyen ihale konusu işlere ait fark işçilik prim borçları

 

 

Yapılandırılacak borçlardandır. 4 ve 5 nolu maddelerde belirtilen borçlar 18 eşit taksitle, 6 ve 7. maddelerde belirtilen borçlar 12 eşit taksitle ödenebilecektir.

 

 

6. ve 7. maddelerde belirtilen fark işçilik prim borçlarının, tasarının kanunlaştığı ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işveren tebliğ edilmesi durumunda bu fark prim borçları da 18 eşit taksitte ödenebilecektir.

 

 

 

 

 

8 – SSK, Bağ-kur veya Emekli Sandığından, emekli olduktan sonra, bağ-kurlu olmayı gerektirecek nitelikte çalışması bulunanların 2010/Haziran ve önceki aylara ilişkin sosyal güvenlik destek primi (SGDP) borçlarıda yapılandırma kapsamındadır.

 

 

Bu durumda olanlardan SGK da tescili bulunmayanların, tasarının Kanun olarak yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar tescillerini yaptırmaları gerekmektedir.

 

 

Belirtilen SGDP borçları da 18 eşit taksitle 36 ayda ödenebilecektir. Bunların da gecikme zammı ve gecikme cezaları silinecek, TEFE/ÜFE oranında yeniden hesaplama yapılacaktır. Hesaplama sonunda bulunan tutarların peşin olarak kanunun yayımlandığı tarihten itibaren 4 ay içinde ödenmesi durumunda ayrıca faiz hesabı yapılmayacak, vadelendirilmesi durumunda ise vade sayısına göre belirlenen katsayı ile çarpılarak bulunacak tutar ödenecektir.

 

 

 

 

 

İdari para cezaları

 

 

9 – 31.07.2010 tarihi ve daha önceki tarihlerde işlenen fiillere ilişkin uygulanan idari para cezalarından dava açma süresi geçen idari para cezaları,

 

 

Dava açma süresi geçen idari para cezalarının % 50 si ile tüm gecikme cezaları ve gecikme zamları silinecektir.

 

 

 

 

 

10 – 31.07.2010 tarihi ve daha önceki tarihlerde işlenen fiillere ilişkin uygulanan idari para cezalarından, tasarının kanunlaştığı tarihi izleyen 2. ayın sonuna kadar tahakkuk ettiği halde

 

 

– dava açılmış veya

 

 

– dava açma süresi sona ermemiş,

 

 

İdari para cezalarının % 75 i ve gecikme zammı ile gecikme cezaları silinecektir.

 

 

 

 

 

İdari para cezasının kalan kısımları TEFE/ÜFE oranlarında tasarının kanun olarak yayımlandığı tarihe kadar yeniden hesaplanacak ve bulunan yeni tutarlar en fazla 18 eşit taksitle ödenebileceklerdir. İdari para cezalarının da peşin veya vadeli ödenme olanağı vardır.

 

 

 

 

 

Aslı ödenip Gecikme zamları ödenmeyen borçlar

 

 

11 – Tasarının kanunlaşmasından önce asılları ödenen prim, idari para cezası, SGDP, ve diğer borçların, ödenmemiş olan gecikme zamları ile gecikme cezaları da yapılandırılacaktır.

 

 

Bu durumda olan borçların % 60’ının tahsilinden vazgeçilecek, kalan % 40 oranındaki tutar ise en fazla 18 eşit taksitte ve 36 ayda ödenebilecektir.

 

 

 

 

 

Silinen Bağ-kur Borçları

 

 

12 – 60 aydan fazla borcu bulunması nedeniyle silinen bağ-kur borçları da yeniden yapılandırma kapsamına alınmıştır.

 

 

Silinen borçlar hiç silinmemiş gibi kabul edilerek borç asılları, TEFE/TÜFE oranlarında hesaplanacak tutarla birlikte, tasarının kanunlaşmasını takip eden 5. ayın sonuna kadar ödenebilecektir.

 

 

 

 

 

5510 sayılı yasanın geçici 24. ve 25. maddeleri kapsamında yapılan borç yapılandırması bozulanların, yapılandırmalarının ihya edilmesi

 

 

13 – Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçları 5510 sayılı Kanunun geçici 24 üncü veya geçici 25 inci maddeleri uyarınca yeniden yapılandırıldığı halde, taksit ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemiş olmaları nedeniyle yeniden yapılandırma haklarını kaybetmiş olanlardan,

-Yapılandırmaları oniki taksite kadar yapılmış olanların, ödenmemiş taksit sayısı dörtten fazla olmayanların;

-Yapılandırmaları yirmidört taksite kadar yapılmış olanların, ödenmemiş taksit sayısı sekizden fazla olmayanların;

Tasarının kanunlaştığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar yazılı olarak başvurmaları halinde, bozulmuş olan yeniden yapılandırma anlaşmaları ilgili kanun hükümleri uyarınca yapılmış olan başvuru tarihi ve taksitlendirme süresi dikkate alınarak ihya edilir.

 

 

 

Süresi içinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının tamamının, ödeme süresinin sona erdiği tarihten ödemenin yapılacağı tarihe kadar her ay için Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faiz oranına bir puan eklenmek suretiyle bulunacak faiz oranının bileşik bazda uygulanması sonucunda hesaplanacak faiz tutarıyla birlikte, ihya için Kuruma yapılan başvuru tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar ödenmesi halinde ilgili kanunda öngörülen yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanılır.

Belirtilen ödeme yükümlülüklerinin söz konusu üç aylık süre içinde tam olarak yerine getirilmemesi halinde yeniden yapılandırma hakkı kaybedilir ve yapılandırma işlemleri iptal edilir.

 

 

 

TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN BORÇLAR

 

 

 

 

 

Kanun kapsamından çıkan işyerlerinin 50 TL altındaki borçları

 

 

14 –5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerinin,

-Borcun tamamının ödeme süresi 31.07.2010 veya önceki bir tarihe ilişkin olan,

-Ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 50 lirayı aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’ilerinin

-Aslı ödenmiş olan fer’i alacaklardan tutarı 50 lirayı aşmayanların

tahsilinden vazgeçilir.

 

 

 

2022 sayılı kanun kapsamında yersiz alınan aylıklar

 

 

1 – Tasarının Kanunlaştığı tarihe kadar yapılmış ödemelere ilişkin olmak üzere, 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında almakta oldukları aylıkları % 50 fazlası ile geri alınması gerekenlerden, % 50 fazlaya ilişkin tahsil edilmemiş tutarların tahsilinden vazgeçilir.

 

 

 

Kamu idarelerince ödenmeyen primler

 

 

2 – 5510 sayılı Kanunun 87 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca primleri yılı merkezi yönetim bütçesinden karşılanmak üzere ilgili kamu idarelerince ödenmesi gereken aynı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde sayılan genel sağlık sigortalılarına ilişkin genel sağlık sigortası primleri,

 

 

3 – 25.08.1999 tarihli ve 4447 sayılı Kanunun 50 nci, geçici 7 nci ve geçici 9 uncu maddeleri uyarınca İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması gerekip de Türkiye İş Kurumu tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmemiş sigorta primleri,

 

 

Bu borçların, Tasarının Kanunun olarak yayımlandığı ayın sonuna kadar olan gecikme cezası ve gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

BAŞVURU VE ÖDEME SÜRESİ İLE KOŞULLARI

 

 

 

 

 

Tasarının kanun olarak Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar SGK’nın ilgili Merkez ve/veya İl müdürlüğüne başvuruda bulunmak gerekmektedir.

 

 

 

 

 

Ödenecek tutarların defaten veya ilk taksiti Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen dördüncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami onsekiz eşit taksitte ödemeleri şarttır.

 

 

 

 

 

Tasarıya göre ödenecek taksitlerin ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde süre tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonunda biter.

 

 

Bu Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarın;

 

 

– İlk taksit ödeme süresi içerisinde defaten ödenmesi halinde, bu tutara bu Kanunun yayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz.

 

 

– Taksitle ödenmek istenmesi halinde, yukarıda yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla, borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, oniki veya onsekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri gerekmektedir.

 

 

– Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz.

 

 

– Taksitle yapılacak ödemelerde TEFE/ÜFE ye göre hesaplanacak tutarlar,

 

 

– Altı eşit taksit için (1,05),

 

 

– Dokuz eşit taksit için (1,07),

 

 

– Oniki eşit taksit için (1,10),

 

 

– Onsekiz eşit taksit için (1,15),

 

 

katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır.

 

 

Yapılandırmadan yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilir.

 

 

Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması halinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir.

 

 

– Sosyal Güvenlik Kurumunun uygun görmesi halinde taksitler kredi kartı ile ödenebilecektir.

 

 

 

 

 

Süresinde Ödenmeyen Taksitler

 

 

 

 

 

Yapılandırma kapsamında ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksidi izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla yapılandırma bozulmaz.

 

 

Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde yapılandırmadan yararlanma hakkı kaybedilir.

 

 

Bu hüküm taksitlendirilen her borç türü için ayrı ayrı uygulanır.

 

 

Taksit tutarının % 10’unu aşmamak şartıyla 5 liraya (bu tutar dahil) kadar olan eksik ödemeler için yapılandırma bozulmaz.

 

 

Yapılandırmanın bozulması durumunda, ödenen tutarlar kadar yapılandırmadan faydalanılır.

 

 

 

 

 

DİĞER HUSUSLAR

 

 

 

 

 

Tasarının Kanun olarak yayımlandığı tarihten önce 6183 sayılı Kanun uyarınca tecil edilip de tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte olan borçlardan, kalan taksit tutarları için borçlular, talep etmeleri halinde yapılandırma hükümlerinden yararlanabilirler.

 

 

Bu takdirde tecil şartlarına uygun olarak ödenen taksit tutarları için tecil hükümleri geçerli sayılır. Bu şekilde ödenmiş taksit tutarlarına tecil tarihi ile ödeme tarihi arasında geçen süre için sadece ilgili kanunun öngördüğü faiz uygulanır. Kalan taksit tutarları vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilir ve bu alacaklar hakkında yapılandırma hükümleri uygulanır.

 

 

Yapılandırılarak ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılır ve buna isabet eden teminatlar iade edilir.

 

 

 

 

 

Yazıda geçen, TEFE/ÜFE aylık değişim oranları tabiri, Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği 31/12/2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık değişim oranlarını, 1/1/2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE) aylık değişim oranlarını ifade eder.

 

 

 

 

 

Tasarı ile getirilen yapılandırmadan yararlanmak isteyen borçluların, kapsama giren borçlara ilişkin dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şarttır. Bu konuda iradelerini yazılı olarak beyan etmeleri gerekir.

 

 

 

Yapılandırmadan yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri halinde, yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybederler.

 

 

 

 

 

TASARI HAKKINDA ÖNERİLER

 

 

 

 

 

-Emeklilik şartlarını tamamladığı halde, bağ-kur borçlarından dolayı emekli olamayan, zamanında yaptıkları işlerden dolayı bankaların kara listelerinde bulunan, şu anda sağlık giderlerini yeşil kart ile karşılayan, diğer ihtiyaçlarını sosyal yardımlaşma vakıflarından karşılamaya çalışan pek çok vatandaş bulunmaktadır.

 

 

Gerek, tarihin en kapsamlı yapılandırması olarak geçen bu yapılandırmanın, başarılı olması açısından gerekse gerçekten mağdur durumda bulunan sigortalıların derdine çare olması bakımından, tasarıya geçici bir madde eklenerek, emekliliği hak eden ancak borçlarından dolayı bir türlü emekli olamayan bu kişilerin, bağlanacak maaşlarının 2/3 sine hatta kişinin talebi halinde daha fazlasına bankaca el konularak, kredi kullanmaları sağlanmalıdır. Böylelikle bu durumda olanlar kredi borçları bitene kadar maaş alamasalar da en azından hem sağlıktan faydalanabilecekler hem de kredi borçları bittikten sonra bir gelire sahip olacaklardır.

 

 

– 01.01.2008 ve öncesine kadar işlenen fiillere ait tahakkuk etmiş ve/veya tahakkuk etmesi gerektiği halde henüz tahakkuk etmemiş, Mahkeme kararı yada denetim raporlarına bağlı olmayan tüm idari para cezalarının,

 

 

– 4/b sigortalılarına 1479 sayılı yasa gereği uygulanması gerektiği halde uygulanmayan, yada uygulandığı halde ödenmeyen idari para cezalarının,

 

 

– Bir çok kamu kurumunun 5510 sayılı yasanın yüklediği yükümlülüklerden haberdar olmaması, uygulanan cezaların kamu kurumlarında çalışan memurların kendileri tarafından ödenmesi, özellikle birden fazla ihale yapan Kurumların ihale ile ilgili birimlerde çalışan memurların uygulanan idari para cezalarından dolayı güç duruma düşmeleri, hatta pek çoğunun bu yüzden iş barışının ve aile huzurunun bozulması nedeniyle,

 

 

Kamu idarelerine uygulanan idari para cezalarından, 5510 sayılı yasanın 90. maddesindeki yükümlülüğe bağlı olarak 102. maddenin birinci fıkrasının g bendi gereği ve 85. maddenin 5. fıkrasında belirtilen yükümlülüğe bağlı olarak 102. maddenin 1. fıkrasının f bendi gereği uygulanan 01.10.2008 – 31.12.2010 dönemine ilişkin fiillerden kaynaklanan idari para cezalarının,

 

 

Tahsilinden vazgeçilmesinin de yerinde bir uygulama olacağı tarafımızca düşünülmektedir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

* Bu yazıda yer alan görüşler tamamen yazarına aittir. Çalıştığı Kurumla ilişkilendirilemez ve çalıştığı Kurumun görüşü olarak kullanılamaz.

 

 

 

 

 

(1) Bu yazıda geçen “kurum” ibaresi Sosyal Güvenlik Kurumu olarak anlaşılmalıdır.